مهم‌ترین دلایل افزودن نان سبوس دار به رژیم غذایی

مهم‌ترین دلایل افزودن نان سبوس دار به رژیم غذایی؛ بخش قابل توجهی از انرژی و مواد مغذی مورد نیاز بدن، شامل نشاسته، پروتئین، کلسیم، آهن، منیزیم، روی، ویتامین‌های گروه B و ویتامین E، در نان و فرآورده‌های آردی وجود دارد. در صورتی که از آرد کامل گندم یا جو تهیه شود، درصد زیادی از نیاز روزانه بدن به پروتئین و فیبر نیز برآورده می‌شود. بنابراین، انتخاب بهترین نوع نان از اهمیت بسیار مهمی برخوردار است، زیرا این نوع نان به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین نیازهای بدن در نظر گرفته می‌شود.

سبوس چیست؟

دانه گندم و جو از سه بخش اصلی تشکیل شده‌اند: سبوس، آندوسپرم و جوانه. سبوس، به عنوان لایه بیرونی‌ترین قسمت، بیشتر از سایر قسمت‌های دانه با هوا و آفتاب در تماس است. به همین دلیل، سبوس دارای فواید بسیاری برای سلامت بدن است و به طلای گیاهی مشهور است. در واقع، سبوس به عنوان کمیاب‌ترین منبع فیبر و الیاف گیاهی شناخته می‌شود.

فیبرهای گیاهی به دو دسته تقسیم می‌شوند: فیبرهای قابل حل در آب و فیبرهای غیرقابل حل در آب. سبوس گندم جزء فیبرهای ناقابل حل در آب است که نقش مهمی در جلوگیری از یبوست و بیماری‌های گوارشی دارد. همچنین، سبوس جو و برنج نیز جزء فیبرهای قابل حل در آب هستند و تأثیر قابل توجهی در کاهش کلسترول خون دارند.

خواص مصرف نان سبوس دار 

یک رژیم غذایی سالم و مناسب حتماً باید شامل غلات کامل باشد. یکی از راه‌های عالی برای اضافه کردن غلات کامل به رژیم غذایی، مصرف نان سبوس‌دار است. برای صرف صبحانه می‌توانید نان سبوس‌دار را با عسل، ارده، شیره، مربا و سایر مواد خوشمزه سرو کنید. نان سبوس‌دار می‌تواند از گندم، جو، برنج قهوه‌ای و سایر دانه‌ها تهیه شود. مصرف نان سبوس‌دار فواید زیادی را به همراه دارد، از تقویت قلب گرفته تا کاهش خطرات التهابی در بدن.

غلات کامل مانند نان سبوس‌دار، علاوه بر اینکه منبع ایده‌آلی از فیبر، پروتئین و ویتامین‌های گروه B هستند، دارای سایر مواد مغذی نیز می‌باشند که به حمایت از سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند، فشار خون را کاهش می‌دهند، در لاغری و کاهش وزن موثر هستند و از بروز بیماری‌های لثه جلوگیری می‌کنند.

• بالا بردن تمرکز، نشاط و شادابی

نان سبوس‌دار حاوی ویتامین‌های گروه B و نیاسین است که منجر به افزایش تمرکز، نشاط و روحیه می‌شود. به همین دلیل، افرادی که با کارهای فکری سروکار دارند، از این نوع نان به عنوان مورد علاقه خود استفاده می‌کنند.

• سلامت چشم‌ها

یکی از مزایای حائز اهمیت نان سبوس‌دار، تاثیر مفید آن برای سلامت چشم‌هاست. سبوس، که حاوی ویتامین‌هایی مانند نیاسین و روی است، به بهبود و حفظ سلامت چشمها کمک می‌کند. همچنین این نوع نان می‌تواند خطر بروز بیماری دژنراسیون ماکولا که با پیشروی سن، اصلی‌ترین عامل از بین رفتن بینایی در افراد بالای 60 سال است، را کاهش دهد.

• حفظ سلامت قلب

غلات کامل مانند نان سبوس دار، به عنوان مقابل غلات فرآوری شده، دارای ویتامین‌ها، مواد معدنی و مقادیر کافی از پروتئین هستند که به سلامت قلب کمک می‌کنند. آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر و ویتامین K در نان سبوس دار می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی از جمله سکته قلبی را کاهش دهند.

• کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن

نان رژیمی سبوس‌دار حاوی فیبر رژیمی، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات گیاهی است که دارای خواص ضدالتهابی هستند. این خواص می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند آسم و بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهند. آنتی‌اکسیدان‌ها قادرند با رادیکال‌های آزاد که سلول‌ها را آسیب می‌زنند، مبارزه کنند. به طور معمول در قرص‌های مولتی ویتامین از ویتامین‌هایی مانند ویتامین C و E که خاصیت ضدالتهابی دارند، استفاده می‌شود.

• کمک به کنترل دیابت نوع 2

با انتشار یک مقاله در مجله "Nutrients" در سال 2018، تحقیقات مختلفی انجام شده بود که نشان می‌دادند مصرف نان سبوس‌دار و غلات کامل می‌تواند در کنترل دیابت نوع 2 تأثیرگذار باشد. حتی با در نظر گرفتن متغیرهای مختلفی مانند BMI، سابقه استعمال سیگار، مصرف الکل، عادات غذایی و فعالیت بدنی، همچنان ثابت شده بود که نان سبوس‌دار نقش مهمی در پیشگیری و درمان دیابت بازی می‌کند.

• کمک به سلامت روده

فیبر موجود در نان سبوس‌دار (به عنوان نوعی از فیبر) در آب حل نشده و می‌تواند به عنوان یک عنصر کلیدی برای حفظ سلامت دستگاه گوارش محسوب شود. مصرف نان سبوس‌دار باعث تقویت حرکات منظم روده می‌شود و محیطی را در روده ایجاد می‌کند که برای رشد فلور خوب روده مناسب است. به دلیل حاوی بودن فیبر، نان سبوس‌دار می‌تواند در جلوگیری از یبوست نیز مؤثر باشد. بدین ترتیب، مصرف نان سبوس‌دار می‌تواند بهبود و حفظ سلامت دستگاه گوارش را تسهیل کند.

• کاهش احتمال خطر سکته مغزی

تحلیلی که درباره مصرف غلات کامل و خطر سکته مغزی انجام شده، نشان داد که مصرف بیشتر غلات کامل به طور مستقیم با کاهش خطر سکته مغزی در جمعیت آمریکایی مرتبط است. حتی پس از پیگیری‌هایی که بعد از حداقل 10 سال انجام شد، یافته‌ها همچنان قابل تأیید بودند. محققان باور دارند که غلات کامل ممکن است خطر سکته مغزی را کاهش دهند، زیرا محتوای ویتامین، مواد معدنی و فیبر موجود در آن‌ها به بدن در مبارزه با التهاب، که عامل اصلی خطر سکته مغزی است، کمک می‌کند.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله مناسب‌ترین تغذیه هنگام آلودگی هوا را نیز مطالعه نمایید.

• کمک به لاغری

اگر قصد دارید رژیم غذایی را دنبال کنید، حتماً نان سبوس دار را در برنامه غذایی خود در نظر بگیرید. فیبر بالایی که در نان سبوس دار وجود دارد، به شما کمک می‌کند برای مدت طولانی‌تر احساس سیری کنید. این خیلی واضح است که با تأخیر در ایجاد احساس گرسنگی، شما کمتر غذا می‌خورید و در نتیجه به کاهش وزن و لاغر شدن شما کمک می‌کند.

بررسی ارزش غذایی نان سبوس‌دار

استفاده از آرد سبوس‌دار در تهیه نان باعث افزایش قابل توجهی در ارزش غذایی آن می‌شود و می‌تواند در پیشگیری از بیماری‌های مختلف نیز مؤثر باشد. نان سبوس‌دار دارای مواد معدنی مانند آهن، منیزیم، سیلیسیم، کلسیم و فسفر بسیاری است و همچنین حاوی انواع ویتامین‌ها، به ویژه ویتامین‌های گروه B می‌باشد. تحقیقات نشان داده است که از 44 ماده ضروری برای بدن، 40 مورد آن در نان کامل و سبوس‌دار موجود است.

مضرات نان سبوس‌دار 

مصرف زیاد نان سبوس‌دار به دلیل حاوی بالا بودن اسید فیتیک، می‌تواند باعث مشکلاتی در جذب برخی از املاح مهم مانند کلسیم، آهن و روی توسط سلول‌های بدن شود و به سوء تغذیه منجر شود. در نتیجه، نباید به طرز غیرقابل کنترلی از آن استفاده کرده و مصرف مناسب و متعادل را رعایت نمود.

سخن پایانی

نان سبوس‌دار یا نان تیره با استفاده از آرد کامل، به طور قابل توجهی ارزش غذایی بالاتری نسبت به نان سفید دارند. مصرف روزانه نان سبوس‌دار می‌تواند متناسب با نیازهای بدن، مقداری از املاح، کربوهیدرات، پروتئین، فیبر و ویتامین‌ها را فراهم کند. در کل، نان به عنوان یک مورد ضروری در سفره خانواده‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. یک نان خوب و سالم باید ظاهری منظم و بدون سوختگی داشته باشد و همچنین طعم، مزه و بوی خوبی داشته باشد.