همه چیز درباره عوارض واکسن انفولانزا

همه چیز درباره عوارض واکسن انفولانزا؛  به طور سالیانه افراد بسیاری با استفاده از واکسن بدن خود را در مقابل آنفولانزا مقاوم می‌کنند. این واکسن که به صورت تزریق و یا اسپری بینی صورت می‌گیرد، می‌تواند احتمال ابتلا به آنفولانزا را تا 60 درصد کم کند.

آنفولانزا چیست؟

همانطور که می‌دانید، آنفولانزا یک نوع بیماری عفونی محسوب می‌شود که بسیار آسان از فردی به فرد دیگر انتقال می‌یابد. ویروس آنفولانزا در زمان ورود به بدن شروع به تکثیر یافته و رشد می‌کند و همین موضوع سبب می‌شود که علائم بیماری در مدت زمانی کوتاه خود را نشان دهند.  به طور معمول آمار ابتلا به آنفولانزا در فصول سرد سال افزایش میابد. به همین جهت اغلب توصیه می‌شود که جهت مقاوم‌سازی بدن در نیم‌فصل دوم سال، واکسن آنفولانزا را پیش از شیوع بالا آن تزریق نمایید.

البته توصیه می‌شود که به این نکته توجه داشت که تجویز درمان و واکسن این بیماری مطابق نظر دکتر داخلی صورت می‌گیرد اما خوب است که در خصوص سازوکار عملکرد و خصوصا عوارض واکسن آنفولانزا اطلاعاتی کسب نمایید. واکسن‌ها حاوی دو ویروس‌ آنفولانزای نوع A یعنی ویروس H1N1 و ویروس H3N2 و دو ویروس آنفولانزای نوع B  می‌باشند. 

به علاوه گروه دیگری از واکسن‌های آنفولانزای ساخته شده سه ظرفیتی یا سه گانه (trivalent) بوده و از بدن در برابر سه نوع ویروس مختلف آنفولانزا یعنی دو ویروس‌ آنفولانزای نوع A ویروس H1N1 و ویروس H3N2 و یک ویروس آنفولانزای نوع B  محافظت می‌نمایند.  دو نوع از واکسن‌های سه ظرفیتی مشخصاً برای افراد 65 سال و بالاتر طراحی و ساخته شده‌اند که در نتیجه موجب به وجود آمدن پاسخ دستگاه ایمنی قوی‌تری در آن‌ها می‌شود.

انواع واکسن آنفولانزا

پیش تر در این باره سخن گفتیم که واکسن‌های آنفولانزا در نوع مختلف ساخته می‌شوند. این واکسن‌ها بعد از تزریق به دو هفته زمان نیاز دارند تا آنتی بادی لازم را در بدن فرد ایجاد کنند. آنتی بادی‌ها هم که مانع مبتلا شدن فرد به ویروس آنفولانزا می‌شوند. هر ساله چندین نوع واکسن به طور خاص برای آنفولانزا تولید می‌شود. این واکسن ‌ها برای افراد در سنین مختلف و با شرایط سلامتی متفاوت عمل می‌کنند. این واکسن‌ها بسته به شیوه ساخت و کاربرد به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد: 

• واکسن‌های چهار ظرفیتی آنفولانزا

این سری از واکسن‌ها بدن را در برابر 4 نوع ویروس مختلف آنفولانزا محافظت می‌کنند.

• واکسن آنفولانزا

این واکسن معمولی نمونه‌ای است که از طریق سوزن در ناحیه بازوی فرد تزریق می‌شود.

• واکسن‌های مبتنی بر سلول

در تولید این واکسن‌ها به جای استفاده از تخم مرغ از سلول‌های کشت شده با منشأ پستانداران استفاده می‌شود.

• واکسن‌های با دوز بالا

این سری از واکسن‌ها از قدرت بهتری برای پیشگیری از بروز بیماری آنفولانزا برخوردار هستند. این نوع واکسن که 4 برابر حالت عادی آنتی ژن دارد، تنها برای استفاده در افراد بالای 65 سال سن مجوز دارد.

• واکسن کمکی

واکسن آنفولانزای کمکی دارای یک ماده اضافی است که باعث ایجاد لایه محافظتی قوی‌تر در برابر بیماری خصوصاً برای افراد بالای سن 65 سال می‌شود.

• اسپری‌های بینی آنفولانزا

این نوع واکسن از ویروس‌های زنده ضعیف شده تولید می‌شود و به صورت اسپری بینی در اختیار افراد قرار می‌گیرد.

• واکسن‌های نوترکیب آنفولانزا

این سری از واکسن‌ها به گونه‌ای ساخته می‌شوند که در تهیه آن‌ها از ویروس واکسن تخم مرغی استفاده نمی‌شود.

زمان مناسب تزریق واکسن آنفولانزا

مناسب ترین زمان جهت انجام تزریق واکسن آنفولانزا پیش از شیوع ویروس آن است؛ زیرا پس از تزریق واکسن، بدن به ۲ هفته تایم نیاز دارد تا آنتی بادی تولید نموده و از شخص در برابر بیماری محافظت نماید. در نتیجه در شروع فصل پاییز و پیش از شروع فصل آنفولانزا جهت دریافت واکسن برنامه‌ریزی نمایید. سازمان پیشگیری و کنترل بیماری‌های آمریکا توصیه می‌نماید که تا پیش از پایان آبان ماه میبایست واکسن زده شود. به علاوه کودکانی که به دو دُز مختلف از واکسن نیاز دارند باید زودتر واکسینه شوند. زیرا لازم است بین تزریق دو دوز واکسن ۴ هفته فاصله باشد.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله علائم و نشانه‌های کمبود امگا 3 در کودکان را نیز مطالعه نمایید.

عوارض ناشی از تزریق واکسن آنفولانزا 

دریافت واکسن آنفولانزا علاوه بر دارا بودن فواید متعدد، مضراتی هم دارد که از آن‌ها به عنوان عوارض واکسن آنفولانزا یاد می‌شود. به طور معمول عوارض آنفولانزا خفیف هستند اما تحت شرایطی ممکن است که به صورت گسترده‌ای در فرد موجب واکنش شوند. در ادامه به بررسی عوارض ناشی از تزریق آنفولانزا خواهیم پرداخت:

• واکنش در ناحیه تزریق

از شناخته شده ترین عوارض واکسن آنفولانزا برای بزرگسالان و کودکان به صورت مشترک، ایجاد حساسیت در بازو و ناحیه‌ای است که واکسن آنفولانزا در آن محل تزریق شده است. احساس گرما، درد و تورم را اکثر افراد تا حداکثر دو روز بعد از تزریق تجربه می‌نمایند.

• سرگیجه و حالت غش

سرگیجه و در نهایت آن غش کردن، از عوارض واکسن آنفولانزا محسوب می‌شود که ضمن درمان پزشکی، می‌توان از آن پیشگیری نمود. به طور مثال می‌توانید بعد از تزریق واکسن بنشینید یا مواد غذایی مقوی میل کنید. این عارضه ممکن است تا دو روز دنباله دار باشد.

• واکسن آنفولانزا حاوی تیمروزال

در واقع تیمروزال ماده‌ای نگهدارنده است که از جیوه در ساخت آن استفاده می‌شود. تیمروزال در فرمول ساخت واکسن آنفولانزا به کار گرفته شده تا از رشد باکتری و میکروب پیشگیری نماید. این ماده دارای عوارض محدودی است که مطابق نظریه پزشکان خطرناک نیستند اما در صورتی که بخواهید می‌توانید از واکسنی استفاده کنید که این ماده در ساخت آن به کار نرفته باشد.

• احساس سردرد

سردرد نیز یکی دیگر از عوارض واکسن آنفولانزا بشمار می‌رود که به طور معمول در همان روز اول خودش را نشان می‌دهد. در صورتی که درد زیادی در ناحیه سر احساس می‌کنید، می‌توانید از مسکن استفاده نمایید که تا حدودی کاهش یابد.

• دردهای ماهیچه‌ای

علاوه بر سردرد، دردهای ماهیچه‌ای از دیگر عوارض تزریق واکسن آنفولانزا محسوب می‌شود که البته با گذشت مدت زمان کوتاهی خود به خود رفع می‌شوند. جهت تسکین درد ماهچیه‌ای هم می‌توانید از قرص‌های مسکن و ضد درد استفاده نمایید اما هیچ گاه به کودک خود بدون مشورت پزشک، دارو ندهید.

• احساس تب

در صورتی که تب دارید و دمای بدنتان بالای 38 درجه سانتی‌گراد است، دچار یکی از شایع‌ترین عوارض واکسن آنفولانزا یعنی تب شده‌اید. به طور معمول تب واکسن به خودی خود درمان می‌شود اما با درمانی مشابه متد های درمان سرماخوردگی خفیف نیز می‌توان این مشکل را رفع نمود.

سخن پایانی

افراد بسیاری با نزدیک شدن به فصل سرما جهت محافظت از بدن خود و دیگران و اینکه کمتر دچار سرماخوردگی‌های سخت شوند، اقدام به تزریق واکسن آنفولانزا می‌نمایند. البته به طور معمول همه ما هم اطلاعات کامل و جامعی درباره این واکسن نداریم و حتی نمی‌دانیم که واکسن پیش گیرنده آنفولانزا انواع گوناگونی دارد. در این مقاله به همه جوانب تزریق واکسن آنفولانزا پرداختیم.