اهدای خون و‌ همه نکات درباره آن

اهدای خون و‌ همه نکات درباره آن؛ خون یک مایع حیاتی است که برای انتقال مواد مختلف به بافت‌های سرتاسر بدن ضروری است. این مایع حیاتی در سرتاسر بدن به گردش درآمده و مواد مختلفی از جمله هورمون‌ها، الکترولیت‌ها، ویتامین‌ها، آنتی‌بادی‌ها، مواد مغذی، گرما، اکسیژن و سلول‌های ایمنی را به بافت‌های مختلف ارسال می‌کند. علاوه بر این، خون مواد زائد و کربن‌دی‌اکسید را از بافت‌های بدن دور می‌کند.

اهدای خون به چه معناست؟

اهدای خون به معنای ارائه خون خود به سازمان‌ها یا مراکز مخصوص، مانند بانک‌های خون، برای استفاده در پزشکی و درمان است. این اقدام به منظور کمک به افراد نیازمندی که به خون و مشتقات خونی، مانند پلاسما یا صفرا، نیاز دارند، صورت می‌گیرد. اهدای خون می‌تواند زندگی‌ها را نجات دهد و به درمان بیماری‌های مختلف کمک کند، از جمله بیماری‌های خونی، درمان زخم‌های جراحی و حوادث و ضروریات طبی دیگر.

برای اهدای خون باید چه شرایطی داشته باشیم؟

برای اهدای خون باید به شرایط زیر توجه داشته باشید:

1. داشتن حداقل وزن 50 کیلوگرم
2. وضعیت سلامتی مناسب داشته باشید
3. تأیید شدن در ارزیابی‌های جسمی و پیشینه‌ی سلامتی
4. سن مناسب برای اهدای خون که معمولاً بین 16 تا 18 سال است (بسته به منطقه جغرافیایی)

‌اهدای خون چگونه انجام می‌شود؟

در حین اهدای خون، فرد به راحتی بر روی صندلی نشسته و سوزنی در بازوی او قرار داده می‌شود تا خون برداشته شود. این فرآیند به آرامی انجام می‌شود تا علائمی مانند سرگیجه حداقل شود. مقدار یک واحد خون (حدود 450 میلی‌لیتر) برداشته می‌شود و اهداکننده تحت نظارت قرار دارد.

طبق مقررات سازمان غذا و داروی آمریکا، افرادی که خون اهدا می‌کنند باید حداقل تا 56 روز (8 هفته) پس از اهدای خون مجدداً اهدا نکنند. اما برخی افراد نمی‌توانند در این بازه زمانی دوباره شرایط اهدای خون را به دست آورند؛ چرا که سرعت بازسازی سلول‌های قرمز خون در بدن آن‌ها متفاوت است. به عنوان مثال، زنانی که دوره‌های قاعدگی سنگینی دارند، نمی‌توانند هر 56 روز یکبار خون بدهند؛ زیرا مقدار ذخایر آهن آن‌ها برای بازسازی سلول‌های قرمز خون کافی نیست.

اهدای خون می‌تواند باعث از دست رفتن آهن از بدن شود و در صورتی که آهن موردنیاز پس از اهدای بعدی جایگزین نشود، ممکن است منجر به کمبود آهن شود. خطر کمبود آهن بیشتر در افراد نوجوان، زنان قبل از یائسگی و افرادی که به‌طور مکرر خون می‌دهند، وجود دارد. به دلیل اینکه تغذیه‌ی غنی از آهن به تنهایی کافی نیست، توصیه می‌شود که افراد در معرض خطر کمبود آهن، تا حدود 60 روز پس از اهدای خون، از مکمل‌های حاوی آهن یا مولتی‌ویتامین حاوی آهن استفاده کنند.

فواید اهدای خون برای بدن چیست؟

اهدای خون دارای فواید متعددی است که شامل موارد زیر می‌شود:

1. کمک به بیماران: اهدای خون می‌تواند به بیمارانی کمک کند که به عنوان درمان مستقل یا به عنوان بخشی از درمان‌های خود، نیاز به خون دارند.
2. استفاده در مواقع ضروری: خون اهدا شده ممکن است در مواقع ضروری و اورژانسی برای درمان بیمارانی که ناگهان به خون نیاز دارند، استفاده شود.
3. پیشگیری از بیماری‌های خونی: فرآیند اهدای خون ممکن است به عنوان فرصتی برای آزمایش‌های خونی که ممکن است بیماری‌های خونی را شناسایی کند، استفاده شود.
4. تشویق به اهدای مداوم: اهدای خون ممکن است افراد را تشویق کند که به طور مداوم خون خود را اهدا کنند، که این اقدام می‌تواند به تأمین خون برای بیمارانی که به طور مداوم به خون نیاز دارند، کمک کند.
5. حفظ سلامت: اهدای خون می‌تواند احساس رضایت و ارزشمندی برای افراد اهداکننده به وجود آورد و به افراد کمک کند که به جامعه و بهبود سلامت خود مشارکت کنند.

به طور کلی، اهدای خون یک عمل انسانی و ارزشمند است که می‌تواند برای جامعه و افراد زندگی‌های مثبت و معنی‌داری را به ارمغان بیاورد.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله راه‌های ساده برای حفظ سلامتی قلب که باید بدانید را نیز مطالعه نمایید.

 اهدای خون چه عوارضی برای بدن دارد؟

عوارض اهدای خون شامل چندین موضوع می‌شوند:

•  سرگیجه، که معمولاً به دلیل افت فشار بعد از اهدای خون اتفاق می‌افتد.
• ریزش مو، که معمولاً در افرادی که به کم‌خونی مبتلا هستند، دیده می‌شود.
•  کبودی پوست که می‌تواند به علت تجمع خون زیر پوست در محل تزریق رخ دهد.
• تب و لرز که در برخی افراد به عنوان واکنش آلرژیک رخ می‌دهد و در صورت عدم همراهی با علائم دیگر، نیاز به مراقبت درمانی دارد.
• بی‌حالی که به دلیل کاهش سطح آهن در خون و افت فشار رخ می‌دهد و با مصرف قرص آهن و تغذیه مناسب قابل بهبود است.

چه فصلی برای اهدای خون مناسب است؟

بهترین زمان برای اهدای خون، زمانی است که بدنتان به طور کلی در وضعیت خوبی قرار دارد. بنابراین، نمی‌توان به طور قطعی یک فصل یا زمان خاص را مشخص کرد. اما اطمینان از داشتن خواب کافی و مصرف غذاهای سالم و مغذی قبل از اهدای خون، بسیار حائز اهمیت است. همچنین، در صورتی که هرگونه بیماری یا خستگی را تجربه می‌کنید، بهتر است از اهدای خون خودداری کنید.

عموماً در فصل‌های پاییز و زمستان، موجودی خون در بانک‌های خون کمتر می‌شود، بنابراین نیاز به اهدای خون در این فصل‌ها بیشتر است. به همین دلیل، اگر می‌خواهید خون خود را اهدا کنید، در این فصل‌ها بهتر است اقدام کنید.

سخن پایانی

خون، به عنوان مایه حیات، از سه قرن پیش مورد توجه پزشکان قرار گرفته و اهمیت آن به عنوان یکی از عوامل اصلی زندگی وجود دارد. دریافته‌اند از دست رفتن خون می‌تواند عواقب ناگواری داشته باشد و این کشف مهم سرآغازی برای حرکت‌های انسان ‌دوستانه و زندگی بخش شد. روز اهدای خون یادآور نقش زندگی‌بخش اهداءکنندگان این مایه حیات است، افرادی که داوطلبانه از خودگذشتگی می‌کنند تا با اهدای خون، جانی دوباره را به بیماران، سانحه دیدگان و نیازمندان فرآورده‌های خونی ببخشند.