همه چیز درباره پرش پلک چشم یا تیک عصبی چشم

همه چیز درباره پرش پلک چشم یا تیک عصبی چشم؛ پرش پلک چشم، که به آن تیک یا پریدن پلک چشم هم می گویند، یک نوع اسپاسم و گرفتگی غیرقابل کنترل در عضلات پلک است. این وضعیت به عنوان مایوکیمیا در پزشکی شناخته شده است. علت دقیق پریدن پلک چشم هنوز مشخص نیست و معمولاً دلایل نگران کننده ای ندارد. 

با این حال، این مشکل دارای ریشه عصبی است و در برخی موارد ممکن است خطرناک باشد، بنابراین برای درمان آن بهتر است به یک متخصص چشم مراجعه کنید. عواملی مانند استرس، خستگی، مصرف بیش از حد کافئین، کار زیاد و خستگی چشم، مصرف الکل، خشکی سطح چشم، تغذیه ناسالم و برخی حساسیت‌ها می توانند باعث پریدن چشم شوند.

پریدن پلک چشم نشانه چیست؟

پرش پلک یا تیک عصبی چشم، یک نوع اسپاسم یا انقباض غیرقابل کنترل در عضلات پلک چشم است که بسیار شایع است و بسیاری از افراد در زندگی خود به آن دچار می‌شوند. این حالت بیشتر در پلک بالایی رخ می‌دهد، اما ممکن است در پلک پایین نیز اتفاق بیفتد. اغلب این حالت یک طرفه است و تنها یک چشم را درگیر می‌کند. شدت پریدن پلک می‌تواند خیلی کم باشد به‌طوری‌که به سختی قابل توجه باشد، یا خیلی شدید به‌طوری‌که برای شما آزاردهنده و اذیت کننده باشد. با این حال، پرش پلک اغلب در یک بازه زمانی کوتاه از بین می‌رود.

انواع پرش پلک

سه نوع رایج پرش پلک وجود دارد:

تیک عصبی چشم خفیف اغلب به دلیل خستگی، استرس یا مصرف زیاد کافئین رخ می‌دهد. در برخی موارد، تحریک قرنیه چشم یا غشاء آستری پلک‌ها نیز می‌تواند این حالت را ایجاد کند. بلفارواسپاسم اساسی یک نوع پریدن پلک خوش‌خیم است که اغلب در اواسط تا اواخر بزرگسالی رخ می‌دهد و با گذر زمان شدت آن افزایش می‌یابد. زنان دوبرابر بیش از مردان در خطر ابتلا به این مشکل هستند. این نوع تیک عصبی چشم خطرناک نیست، اما در موارد شدید می‌تواند فعالیت‌های روزانه را تحت تأثیر قرار دهد.

این نوع از پرش پلک با پلک زدن‌های بی‌وقفه یا تحریک چشم آغاز می‌شود. با تشدید این حالت، ممکن است نسبت به نور حساس‌تر شوید، دیدتان تار شود و اسپاسم صورتی تجربه کنید. در بعضی موارد، پلک‌های شما به طور کامل بسته شده و این موضوع می‌تواند نیاز به مداخله داشته باشد. علت دقیق این نوع پرش پلک هنوز مشخص نیست، اما احتمالاً عوامل ژنتیکی و محیطی در آن نقش دارند. اسپاسم یک‌طرفه صورت بسیار نادر است و بیشتر در عضلات اطراف دهان و پلک رخ می‌دهد. بر خلاف دو نوع قبلی، این حالت اغلب فقط یک طرف صورت را درگیر می‌کند. علت این حالت اغلب به فشار شریان بر روی عصب صورت نسبت داده می‌شود.

علل پریدن پلک چشم در کودکان

پریدن پلک در کودکان ممکن است به دلیل مصرف قند یا کافئین باشد که سیستم عصبی را تحریک کرده و انقباض چشم را ایجاد کرده است. علاوه بر این، خشکی چشم نیز می‌تواند با سوزش و انقباض همراه باشد. به علاوه، آلرژی می‌تواند باعث التهاب و انقباض چشم شود و نورهای روشن و صفحه نمایش رایانه و تلویزیون هم می‌توانند باعث فشار بر چشم شوند و علت پریدن پلک باشند.

پیشگیری از پرش چشم 

درمان پریدن پلک و متوقف کردن مشکل پرش چشم در بسیاری از موارد نیاز به شناسایی علت آن دارد. با ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی و سبک زندگی می‌توان خطر ابتلا به این مشکل را کاهش داد. در زیر برخی از نکاتی که می‌توانند به درمان پریدن پلک کمک کنند آورده شده است:

 استراحت چشم: به چشم‌های خود استراحت کافی بدهید و از فعالیت‌هایی که ممکن است باعث استرس چشم شوند، دوری کنید.
استفاده از کمپرس آب گرم: با قرار دادن کمپرس گرم روی چشم‌ها، می‌توانید عضلات را آرام کنید و پریدن پلک را کاهش دهید.
استراحت کافی و خوابیدن مناسب: به بدن و چشم‌های خود  اجازه استراحت و خواب کافی دهید. استراحت مناسب می‌تواند به کاهش پریدن پلک کمک کند.

لازم به ذکر است که در صورت مشاهده مشکلات مزمن و شدید، بهتر است به پزشک چشم مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را برای شما تعیین کند.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله ایا هایفوتراپی چشم با درد همراه است؟ را نیز مطالعه نمایید.

درمان تیک عصبی چشم

در صورت تشخیص بیماری بلفارواسپاسم، چندین روش درمانی وجود دارند که به شرح زیر هستند:

• جراحی

 بلفارواسپاسم یک مشکل عصبی است که در برخی از موارد نیاز به روش‌های درمانی پیشرفته دارد. یکی از روش‌های جراحی موثر برای درمان بلفارواسپاسم، جراحی میکتومی است. در این روش، عضلاتی که در بسته شدن پلک درگیر هستند، از بین می‌روند. این روش به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته می‌شود و تنها در مواردی که بلفارواسپاسم باعث مشکلات جدی بینایی می‌شود، انجام می‌شود.

روش درمان دیگری که در حال بررسی است، تحریک عمیق مغزی است. در این روش، الکترودهایی در مغز قرار داده می‌شوند تا به تنظیم مناطق حرکتی نادرست کمک کنند. تحقیقات نشان داده است که این روش می‌تواند برای درمان بلفارواسپاسم موثر باشد. به هر حال، قبل از تصمیم‌گیری درباره جراحی یا روش درمانی دیگر، مهم است که با پزشک  مشورت کنید و تشخیص دقیق و درمان مناسب را بررسی کنید. همچنین، همواره باید به مراقبت های پس از جراحی توجه کنید و نظر پزشک را در ادامه درمان رعایت نمایید.

• تزریق بوتاکس 

 استفاده از تزریق بوتاکس به عنوان یک روش درمانی موثر برای کنترل بلفارواسپاسم در نظر گرفته می‌شود. این روش با تضعیف عضلات کنترل کننده پلک، به کاهش اسپاسم و تسکین علائم کمک می‌کند. اثرات تزریق بوتاکس به طور معمول تا سه ماه دوام دارند و به همین دلیل نیاز به تزریق مکرر دارند. مهم است که قبل از استفاده از این روش درمانی، با پزشک معالج خود مشورت کنید و اطمینان حاصل کنید که این روش مناسب و ایمن برای شماست. همچنین، بهتر است همواره نظر پزشک را درباره زمانبندی تزریق‌های بوتاکس و سایر جزئیات مربوط به درمان رعایت کنید.

• ویتامین و تیک عصبی

پزشکان به طور معمول، برای درمان تیک عصبی، به ویژه در ناحیه چشم، توصیه می‌کنند که محلول‌های خوراکی حاوی منیزیم و ویتامین B6 را مصرف کنید. این ویتامین‌ها می‌توانند به طور قابل توجهی در کاهش تیک‌ها در کودکانی که با سندرم تورت مبتلا هستند، مؤثر باشند.

مهم است که قبل از مصرف هرگونه مکمل یا محصول خوراکی، با پزشک خود مشورت کنید و تأیید کند که این ترکیبات و محصولات برای شما مناسب و ایمن هستند. همچنین، رعایت نظر پزشک و دستورات مصرف به هنگام استفاده از این محلول‌ها بسیار مهم است.

• قطره و دارو

استفاده از داروها می‌تواند به طور مؤثری در درمان پریدن پلک کمک کند. سولفات کینین یک داروی ضد اسپاسم و انقباض است که می‌تواند در کنترل تیک چشم موثر باشد. البته، قبل از استفاده از هر نوع دارو، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و دستورات را به دقت دنبال کنید.

همچنین، در برخی موارد، استفاده از آنتی‌هیستامین به صورت قطره یا قرص، با مشورت پزشک معالج، می‌تواند در درمان تیک چشم موثر باشد. اما مهم است که همواره نظر پزشک را رعایت کرده و دستورات مربوط به مصرف داروها را به دقت پیروی کنید.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر تیک عصبی چشم هستند؟

داشتن سابقه آسیب به سر ممکن است خطر تیک عصبی چشم را افزایش دهد. همچنین، وجود سابقه این بیماری در خانواده یا استفاده از داروهای خاص برای سلامت روان ممکن است خطر بیشتری را برای شما ایجاد کند.

تشخیص تیک عصبی چشم 

پزشک ممکن است درباره سابقه سلامتی شما سوالاتی بپرسد و یک معاینه فیزیکی انجام دهد تا علت انقباض چشم را تشخیص دهد. اگر پزشک سایر علل محتمل را رد کند، ممکن است تشخیص بلفارواسپاسم یا اسپاسم  صورت گیرد. اغلب نیازی به آزمایش‌های دیگر نخواهد بود. در برخی موارد، پزشک ممکن است تصویربرداری مغز با CT scan یا MRI توصیه کند تا سایر علل پزشکی انقباض چشم را رد کند.

سخن پایانی

تیک عصبی چشم به پلک زدن غیرارادی و نامتعارف گفته می‌شود که ممکن است در طول روز بارها رخ دهد. اگر این انقباض چشم شدید باشد، ممکن است بینایی را تحت تأثیر قرار دهد. بسیاری از افراد در برخی مواقع، به خصوص زمانی که خسته هستند یا مقدار زیادی کافئین مصرف کرده‌اند، دچار انقباض چشم می‌شوند. تکان دادن مکرر چشم به خودی خود کمی غیرمعمول است. هر فردی ممکن است دچار انقباض چشم شود، اما در زنان میانسال و سنین بالاتر، این مشکل رایج‌تر است.