ژنیکوماستی اختلالی است که در آقایان همراه با بزرگ شدن بافت سینه ظاهر میشود. این عارضه ممکن است فقط در یکی از پستان ها و گاهی در هر دوپستان رخ دهد. علت اصلی این پدیده اختلال در سیستم غدد درون ریز میباشد؛ بدین گونه که نسبت استروژن به تستسترون افزایش یافته که علت آن میتواند کاهش تستسترون و یا افزایش استروژن در بدن فرد بیمار باشد. به طور معمول این اختلال سه گروه نوزادان، جوانان در سنین بلوغ و افراد مسن پدید میآید که شرایط هر کدام متفاوت میباشد. امکان این امر وجود دارد که این عارضه به خودی خود از بین برود و نیازی به درمان خاصی نداشته باشد و اما گاه نیز حتما نیازمند درمان است.
علت ایجاد ژنیکوماستی
بعضی از عواملی که باعث عدم تعادل هورمونی می شوند، عبارت اند از:
تغییرات طبیعی هورمونها
هورمون های استروژن و پروژسترون، بر عملکرد جنسی زنان و مردان تاثیر گذارند. به طوریکه تستوسترون مسئولیت کنترل حجم و توده عضلانی و رشد مو در مردان، و استروژن مسئول کنترل رشد سینه ها در مردان را برعهده دارد. پس از تولد، نوزاد هم چنان تحت تاثیر استروژن دریافتی از سوی مادر می باشد. میتوان اینگونه نتیجه گیری کرد که نیمی از نوزادان پسر با این عارضه به دنیا می آیند، اما پس از سپری شدن دو تا سه هفته از تولد، علائم آن بهبود مییابد. در دوران بلوغ، بیشترین میزان تغییرات هورمونی در پسرها رخ میدهد که به طور معمول شش ماه تا دو سال پس از ورود فرد به دوران بلوغ، علائم این بیماری بهبود مییابد.
مصرف دارو
مصرف برخی داروها می تواند سبب ایجاد ژنیکوماستی شود، که عبارتند از:
- داروهای ایدز
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای ضد افسردگی
- داروهای ضد اضطراب مانند دیازپام
- داروهای آنتی آندروژن، که در درمان بزرگی و یا سرطان پروستات تجویز می شوند
درمان ژنیکوماستی
اغلب علائم عارضه ژنیکوماستی خود به خود و بدون نیاز به اقدامات درمانی از بین میرود. اما در صورتی که اختلالاتی مانند سوء تغذیه و یا سیروز کبدی علت بزرگ شدن و التهاب سینه باشد، میبایست نسبت به درمان اقدام نمود. در صورتی که مصرف داروی خاصی علت بروز ژنیکوماستی باشد، مصرف آن دارو باید متوقف شود و داوری جدیدی جایگزین گردد.
- مصرف دارو
داروهایی مانند تاموکسیفن و رالوکسیفن به درمان سرطان سینه و یا سایر اختلالات کمک میکند.
- جراحی و برداشتن بافت اضافی سینه
اگر ظاهر بزرگ سینه برای بیمار آزاردهنده باشد، میتواند آن را جراحی کند. جراحی ژنیکوماستی شاید اصلی ترین روش درمانی ژنیکوماستی محسوب شود. به عبارتی دیگر استفاده از تکنیک و روش های درست برای جلوگیری از بروز مجدد بیماری حائز اهمیت است.
در جراحی ژنیکوماستی در برخی موارد لازم است که برش تنها در اطراف نوک سینه صورت گیرد. اما در برخی موارد نیاز است برش در زیر سینه ها هم ایجاد شود. متد درمانی بستگی به اندازه سینه ها و میزان بافت اضافی دارد. پزشک با انجام تست های مختلف و معاینه بیمار می تواند تکنیک مناسب را انتخاب کند.
چگونه بدنسازی باعث چاقی میشود؟
مراقبت های بعد از جراحی ژنیکوماستی
مراقبت های پس از جراحی نیز ضامن نتیجه جراحی هستند. درنتیجه تمامی توصیه هایی که به بیمار می شود، باید رعایت شوند. در صورت عدم توجه شاهد بروز عفونت و ایجاد اسکار های بدشکل خواهیم بود در صورتی که این مشکلات با مراجعه به موقع به پزشک قابل پیشگیری هستند.
اقدامات لازم قبل از جراحی
- انجام تست های آزمایشگاهی
- عدم مصرف سیگار و دخانیات
- قطع مصرف برخی داروها و جایگزین کردن داروهای تجویز شده از سوی پزشک
- عدم مصرف آسپیرین، داروهای ضد التهابی و مکمل های گیاهی، چرا که این قبیل داروها احتمال خونریزی را افزایش میدهند
دوره نقاهت و بهبودی پس از جراحی
پس از اتمام جراحی پانسمان ارتجاعی بر روی بخیه ها قرار داده می شود تا علاوه بر کاهش التهاب، از قفسه سینه محافظت نماید. موقتا لوله ظریف و کوچکی برای جمع آوری خون و مایعات اضافی زیر پوست جایگذاری میشود. نکاتی که در خصوص مراقبت از بخیه ها و یا مصرف داروها توسط پزشک به بیمار اطلاق میشود، میبایست رعایت شوند تا علاوه بر جلوگیری از بروز عفونت، روند بهبودی را سرعت بخشد. به طور معمول تا دو هفته بعد از جراحی، التهاب و کبودی در ناحیه ظاهر میشود. همچنین توصیه می شود انجام فعالیت های سبک به مدت دو هفته و فعالیت های سنگین به مدت سه هفته متوقف شوند. گرچه چهار الی شش هفته نباید فشاری به قسمت های فوقانی بدن و سینه ها وارد شود.
روش های پیشگیری از ژنیکوماستی
از داروهای غیرقانونی همچون استروئیدهای آنابولیک، آندروژن ها، آمفتامین ها، ماری جوانا یا هروئین دوری فرمایید. الکل ننوشید یا در حد متوسط مصرف کنید. فهرست داروهای خود را با پزشک خود بررسی کنید. اگر هر یک از داروهای شما می تواند سبب بروز ژنیکوماستی شود، با پزشک مشورت نمایید تا در صورت امکان دارویی جایگزین کند. اگر ژنیکوماستی شما به سبب بالا بودن درصد چربی بدن باشد، که آن را سئودووژنیکوماستی مینامند، درمان ژنیکوماستی با ورزش و تغذیه امکان پذیر است.
سخن پایانی
همچنین عارجضه ژنیکوماستی بر سلامت روان فرد تأثیر گذار است و امکان دارد برای فرد احساس خجالت، اضطراب یا افسردگی پدید آید. اگر ژنیکوماستی سبب به وجود آمدن این احساسات در شما شد می توانید از یک روان درمانگر در این زمینه کمک بگیرید و با لو مشورت نمایید.
(0) دیدگاه