هرآنچه لازم است درباره بیماری صرع بدانید

هرآنچه لازم است درباره بیماری صرع بدانید؛ 

صرع یا Epilepsy یک بیماری مزمن است که در طبقه‌بندی بیماری‌های مغز و اعصاب قرار دارد و به صورت حملات تشنج‌آور تکراری ظاهر می‌شود. این بیماری یکی از شایع‌ترین بیماری‌های جهان است و حدود یک درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مبتلایان به صرع به دلیل نداشتن آگاهی کافی درباره این بیماری، با هزینه‌های اجتماعی، روانی، خانوادگی و فردی زیادی روبرو می‌شوند.

بیماری صرع چیست؟

صرع یکی از بیماری‌های مزمن و مغزی است که در ایران حدود 3 تا 5 درصد از جمعیت را درگیر می‌کند و به عنوان چهارمین بیماری شایع در جهان به حساب می‌آید. شیوع این بیماری در افراد بالای 20 سال، دو برابر افراد زیر 20 سال است.

صرع ناشی از اختلال در فعالیت الکتریکی مغز است که منجر به تشنج‌های مکرر و بدون تحریک اولیه می‌شود. این تشنج‌ها از انواع گوناگونی هستند و در هر فرد ممکن است شدت و نوع متفاوتی داشته باشند. به طور معمول، افراد مبتلا به صرع با بیش از یک نوع تشنج مواجه می‌شوند. این بیماری منجر به اختلال در سیستم پیام رسانی بین سلول‌های مغز می‌شود که موجب وقوع تشنج‌های مکرر و بدون تحریک اولیه می‌گردد.

بررسی نشانه ها و علائم بیماری صرع 

صرع به عنوان یک وضعیت ناشی از فعالیت غیرطبیعی مغز شناخته می‌شود که می‌تواند هر بخشی از عملکردهای مغز را تحت تأثیر قرار دهد. علایم و نشانه‌های تشنج متنوع هستند و ممکن است شامل:

• ترس و اضطراب
• خیره شدن ناگهانی
• حملات ناگهانی از گیجی
• از دست دادن هوشیاری یا تمرکز
• حرکات بدون کنترل در بازوها یا پاها

این علایم می‌توانند بسته به نوع و شدت تشنج متفاوت باشند و نیازمند مشاوره پزشکی جهت تشخیص و درمان مناسب هستند.

علت ابتلا افراد به بیماری صرع چیست؟

بیماری صرع یک اختلال رایج است که بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تقریباً نیمی از افراد مبتلا به این بیماری، علت دقیق ابتلایشان را نمی‌دانند. وجود چندین عامل مختلف ممکن است باعث ابتلا به این بیماری شود، که در ادامه به بررسی هر یک از این عوامل می‌پردازیم:

• التهابات مغزی مانند مننژیت می‌توانند باعث التهاب و آسیب دیدگی مغز و نخاع شوند. این نوع التهابات می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های صرع را افزایش دهند.
• سابقه خانوادگی نیز می‌تواند عاملی باشد که فرد را در معرض خطر ابتلا به اختلالات تشنجی و بیماری صرع قرار می‌دهد، اگر در خانواده سابقه‌ی مشابه وجود داشته باشد.

• بیماری‌های دمانس، همچنین، می‌توانند باعث بروز بیماری صرع شوند. افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر، در خطر ابتلا به این نوع بیماری قرار دارند.
• عفونت‌های ویروسی مانند انسفالیت نیز می‌توانند باعث وارد شدن آسیب به بافت مغز شوند و به علت این آسیب، افراد مبتلا به این بیماری‌ها ممکن است به بیماری صرع دچار شوند.
• ضربه به سر نیز می‌تواند یک عامل مخاطره‌آمیز باشد که موجب بروز بیماری صرع شود؛ چرا که ممکن است آسیب دیدگی به مغز را به همراه داشته باشد.
• بیماری‌های عروقی مانند سکته نیز می‌توانند باعث آسیب دیدگی مغز شوند که این مسئله نیز می‌تواند باعث ابتلا به بیماری صرع شود.

برای درمان بیماری صرع به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

در صورت مواجهه با علائم بیماری صرع، بهتر است که بدون نگرانی به دکتر مراجعه کنید تا بهترین درمان را دریافت کنید و عوارض تشنج را کاهش دهید. تشخیص و درمان بیماری صرع نیازمند مشاوره با دکتر متخصص مغز و اعصاب است. در صورتی که کودک یا نوزاد شما علائم تشنج دارد، بهتر است به پزشک کودکان مراجعه کنید تا برنامه‌ای مناسب برای درمان این وضعیت تعیین شود و همچنین با دکتر مغز و اعصاب مشورت نمایید.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله بررسی مهم‌ترین علل حرف زدن در خواب را نیز مطالعه نمایید.

راه‌کارهای موثر در درمان بیماری صرع

پس از تشخیص قطعی بیماری صرع، پزشک باید بهترین راهکار درمانی را با توجه به نوع صرع، شغل، وضعیت سنی، جنسیت، و شرایط اجتماعی و اقتصادی بیمار انتخاب کند. اغلب، درمان با استفاده از داروهای ضد صرع شروع می‌شود. حدود نیمی از بیماران با استفاده از یک دارو تک درمانی موفق به کنترل تشنج‌ها می‌شوند. 

در حدود 30 درصد موارد، نیاز به درمان با دو یا سه داروی ضد صرع برای کنترل تشنج‌ها وجود دارد، در حالی که برخی دیگر به دلیل مقاومت در برابر داروهای خوراکی، به روش‌های درمانی مانند جراحی نیاز دارند.

علاوه بر درمان دارویی، بیمار باید عادات زندگی خود را نیز بازبینی کند. این شامل کاهش استرس و اضطراب، حفظ رژیم غذایی مناسب و مصرف آب به مقدار کافی، اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل، و پایبندی به مصرف داروهای تجویز شده است.

گرسنگی طولانی مدت، تغییرات زیاد در خواب و نقض نظم در مصرف داروها ممکن است خطراتی جدی را برای بروز تشنج‌ها به همراه داشته باشد.

چگونه از ابتلا به صرع پیشگیری کنیم؟

افراد زیادی که دچار صرع هستند ممکن است متوجه شوند که تشنج‌ها در شرایط خاصی اتفاق می‌افتد. برای برخی افراد، ممکن است تشنج‌ها در شرایطی که کمبود خواب دارند رخ دهد. برای دیگران، حملات تشنجی ممکن است در زمان‌های استرس‌زا بیشتر رخ دهد، در حالی که برای بعضی افراد، پس از فرار از استرس و آرام شدن، احتمال تشنج بیشتر است.

دریافت الگوی دقیق تشنج‌ها در موقعیت‌های مختلف می‌تواند به درمان صرع کمک کند. با دقیق نگاه کردن به اینکه آیا موقعیت‌های خاص خطر تشنج را افزایش می‌دهند یا خیر، می‌توان بهترین راه‌های پیشگیری و مدیریت را برای افراد مبتلا به صرع پیدا کرد.

سخن پایانی

بیماری صرع یک اختلال عصبی مزمن است که ناشی از فعالیت الکتریکی نامتعادل در مغز است. در این بیماری، برخی از نورون‌ها در مغز سیگنال‌های غیرطبیعی را ارسال می‌کنند که به تشنج منجر می‌شود. نورون‌ها در مغز عموماً سیگنال‌های الکتریکی و شیمیایی تولید می‌کنند که برای کنترل افکار، احساسات و حرکات بدن انسان لازم است. اما در بیماری صرع، این فعالیت الکتریکی به طور غیرمعمول افزایش می‌یابد که باعث حدوث تشنج و رفتارهای ناخودآگاه می‌شود.