همه چیز درباره تنبلی تخمدان و درمان آن

مشکلاتی که بیشتر بانوان در سنین باروری و پیش از یائسگی با آن مواجه می‌شوند، شامل تنبلی تخمدان است. بطور خاص، سندرم تخمدان چند قوزی (PCOS) یکی از شایع‌ترین علل تنبلی تخمدان است. اگر با این مشکل مواجه شدید، ممکن است بپرسید که تنبلی تخمدان چیست و به چه شکل می‌توان تخمدان تنبل را تقویت کرد. در این مقاله به بررسی مسئله تنبلی تخمدان می‌پردازیم و راهکارهایی برای تقویت آن بررسی می‌کنیم.

تنبلی تخمدان چیست؟

تنبلی تخمدان به تجمع چند کیست در یک یا هر دو تخمدان زنان اطلاق می‌شود. این کیست‌ها تخمک‌های آزاد نشده‌ای هستند که تعداد آنها حداقل 12 عدد است. تخمدان‌ها طبیعی‌ترین حالت خود، به طور معمول، مقدار محدودی از هورمون‌های مردانه را تولید می‌کنند. اما مواردی مثل عوامل ژنتیکی یا افزایش وزن می‌تواند منجر به افزایش سطح هورمون‌های مردانه شده و باعث مانع شدن از رهاسازی تخمک‌ها شود.

در این شرایط، برخی از زنان ممکن است با اختلالات پریودی مانند عقب انداختگی قاعدگی روبرو شوند. در برخی دوره‌ها، ممکن است آنها از تخمک‌گذاری محروم شوند و در بعضی موارد، کاملاً عدم تخمک‌گذاری رخ دهد که به همین دلیل قاعدگی ندارند. متأسفانه، دقیقاً علت سندرم تخمدان تنبل مشخص نیست و روش درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اما تشخیص زودهنگام تنبلی تخمدان می‌تواند در جلوگیری از عوارض احتمالی آن به کمک پزشک موثر باشد.

راهکارهای تقویت تخمدان تنبل

درمان قطعی برای تنبلی تخمدان وجود ندارد. اما می‌توان با برخی از روش‌ها عوارض تنبلی تخمدان را کاهش داده و کنترل کرد. از راههای تقویت تخمدان تنبل و کاهش عوارض آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش وزن 

یکی از عوامل موثر در تنبلی تخمدان، افزایش سطح انسولین و تستوسترون در خون است. کاهش وزن یکی از روش‌هایی است که می‌تواند تخمدان تنبل را قوی‌تر کند. با کاهش وزن، سطح انسولین نیز کاهش یافته و ترشح تستوسترون کاهش می‌یابد. این موضوع به دلیل افزایش احتمال تخمک‌گذاری منجر می‌شود. علاوه بر آن، با تقویت تخمدان تنبل، از بروز بیماری‌های مزمن مانند فشار خون بالا و دیابت جلوگیری می‌شود. 

همچنین، میزان آکنه و ریزش مو بهبود می‌یابد و مشکلات چرخه قاعدگی و بارداری کاهش می‌یابد. برای کاهش وزن، علاوه بر رژیم غذایی مناسب، ورزش نیز ضروری است. اگر با چاقی شدید مواجه هستید، بهتر است با متخصص مشورت کنید تا برنامه مناسبی برای شما تنظیم شود.

• دارودرمانی

یکی از عوارض تخمدان تنبل عقب افتادگی و اختلال قاعدگی است. بسیاری از متخصصین برای تنظیم پریود به وسیله داروهای ضدبارداری کمک می‌کنند. دو نوع این قرص‌ها سیپرترون کامپاند و قرص ال دی هستند. همچنین برای افرادی که دچار اضافه وزن و سطح قند خون بالایی هستند، داروی متفورمین تجویز می‌شود. 

همان‌طور که در اشاره کردیم، اختلالات هورمونی نیز از عوارض تخمدان تنبل به شمار می‌روند و با مراجعه به پزشک، داروهای تنظیم هورمونی تجویز می‌شود. در صورتی که شخص به دلیل تنبلی تخمدان با ریزش مو، آکنه و جوش روبرو شود، نیز با تشخیص پزشک، داروهایی برای کاهش چنین عوارضی تجویز می‌شود.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله بررسی عوارض رادیو‌گرافی در دوران بارداری را نیز مطالعه نمایید.

• استروژن درمانی

این روش تقویت تخمدان تنبل می‌تواند در کاهش عوارض تنبلی تخمدان مفید باشد. استفاده از هورمون‌های استروژن درمانی می‌تواند به کاهش گرفتگی، پیشگیری از پوکی استخوان و سایر عوارض کمبود استروژن کمک کند. همچنین، پزشک ممکن است در کنار استروژن، پروژسترون را برای پیشگیری از سرطان رحم تجویز کند. ترکیب این دو هورمون می‌تواند به بهبود چرخه قاعدگی کمک کند. با این حال، اثر قطعی این روش تقویت تخمدان تنبل بسیار کم است و نمی‌توان آن را به عنوان درمانی قطعی در نظر گرفت.

در ضمن، توصیه می‌شود که از این روش در زنان مسن‌تر استفاده نشود، زیرا استفاده طولانی مدت از استروژن و پروژسترون می‌تواند به سرطان سینه و مشکلات قلبی و عروقی منجر شود. با این حال، زنان جوان می‌توانند برای تنظیم پریود خود و کاهش عوارض تخمدان تنبل از این روش استفاده کنند. 

• تغییر سبک زندگی

داشتن یک سبک زندگی سالم به معنای ورزش روزانه و رعایت یک رژیم غذایی سالم است. همچنین می‌توانید با مدیتیشن استرس و نگرانی روزمره خود را کاهش داده و از محیط‌های تنش‌زا دوری کنید. این موارد به تقویت تخمدان تنبل کمک می‌کنند و می‌توانند عوارض آن را کاهش داده و از بروز مشکلات و بیماری‌های آینده جلوگیری کنند. اگر سیگار می‌کشید، سعی کنید آن را ترک کنید و از مصرف مواد غذایی مضر خودداری کنید. همچنین خواب منظم و کافی را حفظ کنید،؛ چرا که بسیاری از مشکلات جسمانی بر اثر نداشتن خواب منظم و کافی رخ می‌دهند. 

• عمل جراحی

 این روش تقویت تخمدان تنبل برای افرادی است که قصد باروری دارند و داروهای باروری نتیجه‌ای نداشته‌اند. جراحی روی تخمدان‌ها انجام می‌شود تا احتمال تخمک‌گذاری را افزایش دهد. 

روش‌های مختلفی برای تقویت تخمدان تنبل برای باروری وجود دارد، مانند شوک الکتریکی به تخمدان، کاهش سطح آندروژن، برداشتن یکی از تخمدان‌ها و اسپیریشن کیست تخمدان. هر یک از این روش‌ها درصد موفقیت متفاوتی دارند و بهتر است با پزشکتان در مورد بهترین روش تقویت تخمدان تنبل مشورت کنید.

علت ایجاد تنبلی تخمدان

در حالی که برای تنبلی تخمدان علت مشخصی شناخته نشده است، احتمالاً این بیماری می‌تواند با نقش انسولین اضافی و ژنتیک مرتبط باشد.

روش تشخیص تخمدان پلی کیستیک

اگرچه روش‌های متعددی برای تشخیص تنبلی تخمدان یا PCOS وجود دارد، اما سونوگرافی به عنوان بهترین روش شناخته شده است. با استفاده از سونوگرافی، پزشک می‌تواند تخمدان‌های فرد را بررسی کند و تخمک‌های با ابعاد غیرعادی و تعداد بیش از حد طبیعی را تشخیص دهد. لازم به ذکر است که علائم این بیماری در همه افراد یکسان نیست و به شدت عارضه و نشانه‌ها بستگی دارد.

بهترین تایم درمان تنبلی تخمدان

با توجه به خطر بروز تنبلی تخمدان در دختران و زنان با سنین مختلف، توصیه می‌شود که درمان و تشخیص آن را به آینده موکول نکنند. بهتر است که تمامی خانم‌ها از ابتدای سن بلوغ خود تحت معاینه منظم پزشک متخصص زنان و زایمان قرار گیرند. در صورت تشخیص تنبلی تخمدان پلی کیستیک و آغاز درمانی که توسط پزشک توصیه شده است، باید صبور باشید و انتظار تغییرات ناگهانی را نداشته باشید؛ زیرا کنترل و رفع تنبلی تخمدان به طور معمول زمان‌بر و پیوسته است. 

البته میبایست بدانید که در افرادی که تنبلی تخمدان خفیف دارند، گاهی با اقداماتی نظیر ورزش منظم، انتخاب رژیم غذایی سالم، کاهش استرس محیطی و موارد مشابه، نیاز به مصرف داروهای هورمونی کاهش یا حتی از بین می‌رود و تنها در صورت بازگشت علائم، درمان دوباره تنبلی تخمدان با دارو را شروع می‌کنند.

سخن پایانی

بسیاری از خانم‌ها نمی‌توانند به تنبلی تخمدان خود آگاه شوند و ممکن است در آینده با بیماری‌های جدی روبرو شوند. بنابراین، به شدت توصیه می‌شود که چکاپ تخمدان را انجام دهید تا در صورت بروز این مشکل، به سرعت اقدامات لازم برای کاهش عوارض آن را آغاز کنید.