همه چیز درباره کورتاژ و عوارض آن

همه چیز درباره کورتاژ و عوارض آن؛

کورتاژ یک روش درمانی است که برای حفظ سلامت رحم استفاده می‌شود. این روش معمولا در مواردی نظیر پس از زایمان، سقط جنین یا در صورت بروز بیماری‌هایی از جمله سرطان، که بافت رحمی بیش از حد پر شده و نیاز به تخلیه فوری دارد، استفاده می‌شود. در کورتاژ، از مکش استفاده می‌شود تا بافت‌های اضافی موجود در رحم که ممکن است منجر به عفونت شوند، خارج شوند.

چرا باید کورتاژ کنیم؟

در پاسخ به یکی از پر تکرار ترین سوالات در رابطه با کورتاژ می توان اینگونه گفت که:

کورتاژ به‌عنوان یک روش درمانی و تشخیصی استفاده می‌شود. این روش نه تنها برای درمان بیماری‌های درون رحمی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه به عنوان یک ابزار تشخیصی نیز مورد توجه قرار می‌گیرد. با انجام کورتاژ بافت رحمی، می‌توان به تشخیص بسیاری از بیماری‌ها کمک کرد و نمونه‌های برداشت شده را برای تحلیل دقیق‌تر به آزمایشگاه‌های پاتولوژی ارسال کرد. همچنین، در مواردی مانند خونریزی‌های رحمی، کورتاژ می‌تواند به عنوان روشی برای کنترل خونریزی و حذف بقایای جنینی در صورت سقط جنین مورد استفاده قرار گیرد.

چگونگی انجام کورتاژ

کورتاژ یک روش درمانی و تشخیصی است که به طور معمول در مطب پزشک یا بیمارستان انجام می‌شود. در بعضی موارد، با استفاده از بیهوشی کامل یا بی‌حسی نخاعی/اپیدورال، این روش انجام می‌شود. در صورت استفاده از بی‌حسی نخاعی/اپیدورال، شما هیچ احساسی در قسمت پایینی بدن نخواهید داشت.

قبل از کورتاژ، از شما خواسته می‌شود که لباس خود را درآورید و یک لباس بیمارستانی بپوشید. همچنین، از شما خواسته می‌شود که پیش از عمل  مثانه خود را خالی کنید. سپس شما روی صندلی عمل یا معاینه قرار می‌گیرید و پاهایتان را برای معاینه لگن باز نگه می‌دارید. ممکن است یک کاتتر ادراری وارد شود تا ادرار را کنترل کند.

پس از ضدعفونی کردن دهانه رحم و بی‌حسی، دهانه رحم با استفاده از میله‌های نازک گشوده می‌شود. هر میله به تدریج اندازه بزرگتری دارد تا کورت (ابزار شبیه به قاشق) را وارد کند. کورت از طریق دهانه رحم وارد رحم شده و با استفاده از لبه‌های تیز خود، بافت‌ها را حذف می‌کند. در بعضی موارد، ساکشن نیز برای برداشتن بافت‌ها استفاده می‌شود.

عمل کورتاژ چقدر زمان می‌برد؟ 

به طور معمول پروسه کورتاژ حدود 10 تا 15 دقیقه طول می‌کشد. پس از انجام کورتاژ، ممکن است نیاز به چند ساعت برای ریکاوری داشته باشید قبل از اینکه بتوانید اجازه‌ی ترک محل درمان را داشته باشید.

اهداف درمانی عمل کورتاژ

در مواردی که پزشک شما نیاز به برداشتن مقدار بیشتری از بافت دارد تا به عنوان نمونه آزمایشگاهی مناسب کافی باشد، استفاده درمانی از کورتاژ مطرح می‌شود. این روش در موارد زیر ممکن است به عنوان یک روش درمانی مورد استفاده قرار گیرد:

1. درمان بارداری مولار (وقتی یک بافت توموری به جای جنین در رحم شکل می‌گیرد)
2. جلوگیری از عفونت یا خونریزی شدید ناشی از باقی‌مانده بافت جنینی پس از سقط جنین
3. مدیریت خونریزی شدید پس از زایمان طبیعی که ناشی از جفت باقی‌مانده در رحم است
4. حذف پولیپ‌های دهانه رحم (سرویکس) یا رحم که معمولاً خوش‌خیم هستند (غیرسرطانی)

فواید انجام کورتاژ برای بانوان

انجام عمل‌ سرپایی کورتاژ برای پزشک متخصص امکان تشخیص علت خونریزی غیرطبیعی را فراهم‌ می‌سازد و همچنین به او در تشخیص سلول‌های غیرطبیعی که ممکن است نشانگر سرطان رحم باشند، کمک می‌کند. پس از انجام D&C، پزشک نمونه‌ای از سلول‌ها را به آزمایشگاه ارسال می‌کند؛ جایی که پزشک پاتولوژیست می‌تواند با بررسی آن، بافت طبیعی را از بافت غیرطبیعی از جمله پولیپ و سرطان تشخیص دهد. کورتاژ همچنین ممکن است پس از سقط جنین، برای حذف بافت‌های اضافی و پیشگیری از خونریزی شدید و عفونت، اهمیت داشته باشد.

آیا کورتاژ دردناک است؟

حین انجام کورتاژ، پزشک جهت جلوگیری از درد شما را تحت بی‌هوشی موضعی قرار می‌دهد. پس از انجام کورتاژ، ممکن است تا چند روز دردی مشابه درد قاعدگی (درد کرامپی) احساس کنید که مصرف مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن می‌تواند به شما در بهبود آن کمک چشمگیری کند.

خطرات و عوارض انجام کورتاژ

همانند سایر عمل‌ها، کورتاژ نیز ممکن است عوارضی داشته باشد، اما این عوارض به ندرت رخ می‌دهند. برخی از عوارض احتمالی شامل موارد زیر می‌باشد:

• سوراخ شدن رحم

به طور معمول سوراخ در دیواره رحم به دنبال استفاده از ابزار جراحی در زمان کورتاژ اتفاق می‌افتد. این موضوع بیشتر در زنانی رخ می‌دهد که تازه باردار شده‌اند یا دچار یائسگی شده‌اند. عموماً، سوراخ در دیواره رحم به طور خودبخودی بهبود می‌یابد. با این حال، در صورتی‌که یک رگ خونی یا دیگر اعضای مجاور نیز آسیب دیده باشند، ممکن است لازم باشد به‌وسیله جراحی دوباره آن را ترمیم کنند.

• سندرم آشرمن

در حالت‌های نادر، کورتاژ ممکن است منجر به ایجاد بافت اسکار و چسبندگی در رحم شود که به نام "سندرم آشرمن" معروف است. این سندرم اغلب زمانی رخ می‌دهد که کورتاژ پس از سقط جنین یا بارداری انجام می‌شود. اثرات این سندرم ممکن است شامل توقف پریود (آمنوره) یا پریود دردناک، افزایش خطر سقط جنین در آینده و مشکلات نازایی باشد. اما این مسئله اغلب با جراحی قابل درمان است.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله آشنایی با مهم ترین عوارض و خطرات سقط جنین را نیز مطالعه نمایید.

• عفونت رحم

عفونت رحم یکی از عوارض نادر پس از عمل D&C است.

• خونریزی رحم

خونریزی رحم یکی از عوارض احتمالی پس از کورتاژ است.  لایل خونریزی رحم پس از کورتاژ ممکن است شامل سوراخ شدن رحم و آسیب دیدن دهانه رحم باشد. شیوع خونریزی رحم بیشتر در زنان باردار است و با افزایش سن بارداری، احتمال آن نیز افزایش می‌یابد.

• آسیب دهانه رحم

در صورتی که دهانه رحم در هنگام انجام D&C پاره شود، پزشک می‌تواند با استفاده از فشار یا داروهای خاص، خونریزی را کاهش داده و یا زخم را با استفاده از بخیه‌ها ببندد. همچنین، استفاده از داروهای نرم کننده سرویکس قبل از انجام کورتاژ، احتمال آسیب دیدن آن را کاهش می‌دهد.

سخن پایانی

کورتاژ یک جراحی کوچک است که با استفاده از ابزاری به نام کورت، در دهانه رحم (سرویکس) انجام می‌شود. سرویکس بخشی از دستگاه تناسلی زنان است که رحم را به قسمت فوقانی واژن متصل می‌کند و در شرایط طبیعی، فقط در هنگام زایمان باز می‌شود و در سایر زمان‌ها بسته است. در هنگام انجام کورتاژ، سرویکس با استفاده از ابزارهای خاص، متسع می‌شود و سپس کورت به داخل آن قرار می‌گیرد.