مهم‌ترین راهکارهای درمان سیاه سرفه که باید بدانید

مهم‌ترین راهکارهای درمان سیاه سرفه که باید بدانید

بیماری عفونی و تنفسی که به وسیله باکتری بوردتلا پرتوسیس ایجاد می‌شود، به نام سیاه سرفه شناخته می‌شود. این بیماری به شدت واگیردار است و به‌ویژه نوزادان و کودکان باید در صورت بروز علائم به سرعت به پزشک متخصص مراجعه کنند. واکسن سیاه سرفه یکی از روش‌های مؤثر جهت پیشگیری از این بیماری است و تزریق آن به خصوص در کودکان و نوزادان تأثیر بیشتری دارد.

علائم سیاه سرفه شامل آبریزش بینی، سرفه‌های شدید و مکرر، تب و کبود شدن صورت در هنگام سرفه است. این علائم پس از یک دوره نهفتگی در فرد ظاهر می‌شوند، به همین دلیل پزشک متخصص ریه ممکن است نیاز به انجام تست‌های مختلف برای تشخیص دقیق بیماری داشته باشد. پس از تشخیص، درمان سیاه سرفه با تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند به از بین بردن عفونت و بهبود تدریجی وضعیت بیمار کمک کند.

سیاه ‌سرفه چیست؟

سیاه‌سرفه که به نام پرتوزیس نیز شناخته می‌شود، یک عفونت باکتریایی است که باعث التهاب در ریه‌ها و مجاری تنفسی می‌گردد. باکتری‌های مسئول این بیماری می‌توانند مری را نیز تحت تأثیر قرار دهند و منجر به سرفه‌های مداوم و شدید شوند.

نام «سیاه‌سرفه» به صدای خاصی اشاره دارد که کودکان مبتلا در حین تلاش برای نفس کشیدن بین سرفه‌ها تولید می‌کنند. این صدا که شبیه فریاد پرندگانی است، به صورت سوت‌مانند و با صدای «هوووپ» توصیف می‌شود و در مواردی شبیه خس‌خس نیز به گوش می‌رسد. کودکان زیر یک سال ممکن است به اندازه کافی قوی نباشند تا این صدای خاص را هنگام دم، نه بازدم، تولید کنند.

بررسی مهم‌ترین علائم سیاه سرفه 

زمانی که به سیاه‌سرفه مبتلا می‌شوید، به طور معمول بین 7 تا 10 روز طول می‌کشد تا علائم و نشانه‌ها خود را نشان دهند، هرچند که در برخی موارد این مدت ممکن است طولانی‌تر باشد. در ابتدا، این علائم به صورت خفیف و مشابه سرماخوردگی‌های معمولی بروز می‌کنند و شامل موارد زیر هستند:

• تب
• سرفه
• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• قرمزی و آبریزش چشم‌ها

پس از گذشت یک یا دو هفته، علائم به تدریج تشدید می‌شوند. تجمع مخاط غلیظ در راه‌های هوایی می‌تواند منجر به سرفه‌های شدید و غیرقابل کنترل شود. این حملات سرفه ممکن است:

• حالت تهوع ایجاد کنند
• خستگی شدید را به همراه داشته باشند
• منجر به تغییر رنگ چهره به قرمز یا آبی شوند
• با صدای بلند «ووو» هنگام تنفس بعدی به پایان برسند

با این حال، بسیاری از افراد ممکن است این ویژگی‌ها را تجربه ننمایند. در برخی موارد، سرفه مداوم ممکن است تنها نشانه سیاه‌سرفه در نوجوانان یا بزرگسالان باشد. نوزادان ممکن است اصلاً سرفه نکنند و به جای آن دچار تنگی نفس یا حتی توقف موقت تنفس شوند. این نوع سرفه شدید می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• استفراغ
• تب خفیف
• کم آبی بدن
• مشکلات تنفسی
• تغییر رنگ پوست به آبی یا بنفش در اطراف دهان

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله علت سرفه خلط‌دار، روش‌های تشخیص و مهم‌ترین راه‌های درمان آن را نیز مطالعه نمایید.

سیاه سرفه چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص سیاه‌سرفه در مراحل اولیه می‌تواند چالش‌برانگیز باشد؛ چرا که علائم آن مشابه سایر بیماری‌های تنفسی رایج مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا برونشیت است. پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در مورد علائم بیمار سؤال‌هایی می‌پرسد. برای تأیید تشخیص، ممکن است به انجام آزمایش‌های پزشکی نیاز باشد. این آزمایش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

1. آزمایش خون: ممکن است یک نمونه خون گرفته شود و به آزمایشگاه ارسال گردد تا تعداد گلبول‌های سفید خون بررسی شود. گلبول‌های سفید به بدن در مقابله با عفونت‌ها کمک می‌کنند و افزایش تعداد آن‌ها معمولاً نشانه‌ای از وجود عفونت یا التهاب است. این آزمایش عمومی است و مختص سیاه‌سرفه نمی‌باشد.
2. کشت بینی یا گلو: پزشک از ناحیه‌ای که بینی و گلو به هم می‌رسند (نازوفارنکس) یک سواب یا نمونه ساکشن می‌گیرد. سپس این نمونه برای بررسی وجود باکتری سیاه‌سرفه مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
3. عکسبرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه: پزشک ممکن است برای بررسی وجود التهاب یا مایع در ریه‌ها، عکسبرداری با اشعه ایکس تجویز کند. این وضعیت ممکن است در مواردی که سیاه‌سرفه با ذات‌الریه یا سایر عفونت‌های تنفسی همراه باشد، رخ دهد. تکنسین‌ها نتایج آزمایشات را برای شناسایی باکتری Bordetella تحلیل می‌کنند.

روش‌های درمان سیاه سرفه

به طور کلی، تشخیص به موقع یکی از مهم‌ترین عوامل در درمان سیاه ‌سرفه است. با شناسایی سریع بیماری و شروع مصرف آنتی‌بیوتیک، می‌توان باکتری عامل این عفونت را کنترل نموده و درمان را آغاز کرد. معمولاً آنتی‌بیوتیک مورد استفاده در این زمینه، آزیترومایسین است که بر اساس نظر پزشک تجویز می‌شود.

در برخی موارد، برای کاهش التهاب‌ها ممکن است کورتن‌های ضعیفی مانند اسپرس سالبوتامول نیز تجویز شوند. اگر عفونت تنفسی وجود داشته باشد، استفاده از دستگاه اکسیژن نیز ممکن است ضروری باشد. به طور معمول، از زمان ابتلا به سیاه‌ سرفه تا بهبودی کامل، حدود دو ماه زمان نیاز است.

در این مدت، سبزیجات، مصرف مایعات فراوان، ویتامین‌ها به ویژه ویتامین C، میوه‌ها و سایر مواد مغذی باید در رژیم غذایی فرد مبتلا گنجانده شود.

آیا نشانه‌های سیاه سرفه بزرگسالان با کودکان تفاوت دارد؟

علائم سیاه‌ سرفه در بزرگسالان نیز مشابه علائم موجود در کودکان است، اما معمولاً در کودکان با شدت بیشتری بروز می‌کند و در برخی موارد ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. ابتلا به سیاه‌سرفه در دوران بارداری می‌تواند مشکلات تنفسی را تشدید کرده و در مواردی عوارض جدی برای مادر به همراه داشته باشد. در صورتی که مادر در دوران بارداری به این بیماری مبتلا شود، احتمال انتقال آن به جنین نیز وجود دارد.

چه زمانی برای سیاه سرفه باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر با سرفه‌های طولانی مدتی مواجه شدید که منجر به بروز علائم زیر می‌شود، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید:

• استفراغ
• تغییر رنگ صورت به قرمز یا کبود
• تنفس همراه با صدای بلند و غیرعادی
• دشواری در تنفس یا فواصل غیرطبیعی بین تنفس‌ها

با این حال، بسیاری از افراد ممکن است ویژگی‌های خاص این بیماری را نداشته باشند و در برخی موارد، سرفه خشک و مداوم تنها علامت سیاه‌سرفه باشد. نوزادان ممکن است هیچ سرفه‌ای نداشته باشند و به جای آن، در تنفس خود مشکل داشته باشند یا گاهی اوقات ریتم تنفس آن‌ها مختل شود.

سخن پایانی

سیاه سرفه یک نوع عفونت تنفسی بسیار مسری است. این بیماری معمولاً با سرفه‌های خشک و شدید همراه است که پس از آن، فرد صدایی شبیه به “هوپ” یا جیغ در هنگام دم و بازدم تولید می‌کند. قبل از تولید واکسن، سیاه سرفه یکی از بیماری‌های شایع در کودکان به شمار می‌رفت. اما امروزه، این بیماری بیشتر در میان نوزادان کوچکی که واکسیناسیون کامل را دریافت نکرده‌اند و همچنین نوجوانان و بزرگسالانی که سطح ایمنی آن‌ها کاهش یافته، مشاهده می‌شود. همچنین قرص لیو۵۲دی اس را نیز مشاهده نمایید.