صفر تا صد زخم بستر و علل آن

صفر تا صد زخم بستر و علل آن؛ زخم‌ بستر یک مشکل جدی پوستی است که ناشی از فشار مداوم به نقاط خاصی از بدن، مانند سطح بستر یا صندلی، ایجاد می‌شود. این نوع زخم‌ها بیشتر در افرادی رخ می‌دهند که قادر به تغییر موقعیت بدن خود نیستند، مانند افراد بیمار و ناتوان. اگر این زخم‌ها به درستی درمان نشوند، ممکن است به مشکلات جدی تری منجر شوند و سلامتی فرد را تهدید کنند.

منظور ‌از زخم بستر چیست؟

زخم بستر به وضعیتی اشاره دارد که ناشی از فشار مداوم بر روی نقاط خاصی از بدن است، مانند سطوح سختی مثل تخت یا صندلی. این نوع زخم‌ها اغلب در نقاطی از بدن رخ می‌دهند که استخوان‌ها به سطح پوست نزدیک هستند، از جمله استخوان‌های عقبی، استخوان‌های ستون فقرات، عقب پا و فقرات کمری.

زخم بستر به دلیل قطع عرضی رسانه‌های خونی و اکسیژن به بافت‌ها ایجاد می‌شود که منجر به خسارت به سلول‌ها و بافت‌ها می‌شود. این خسارت‌ها از سطح پوست شروع می‌شود و به بافت‌های زیرین گسترش می‌یابد. زخم بستر می‌تواند انواع مختلفی از آسیب را شامل شود، از جمله زخم‌های سطحی که در لایه بیرونی پوست شکل می‌گیرند تا زخم‌های عمیق که به عمق عضلات و استخوان‌ها پیشرفت کرده و خطر عفونت و تضمین بستری آسیب بزرگتری را به همراه دارند.

علت به وجود آمدن زخم بستر چیست؟

زخم بستر ناشی از فشار مداوم به بافت پوست ایجاد می‌شود؛ چرا که فشار باعث فشردگی و منحرف شدن بافت‌ها و رگ‌های خونی می‌شود که باعث قطع جریان خون و اکسیژن به بافت‌ها می‌شود. این شرایط منجر به تضعیف گردش خون می‌شود که می‌تواند باعث ایجاد زخم و حتی عفونت شود.

عواملی که نیروی فشاری را ایجاد می‌کنند شامل موارد زیر هستند:

1. رطوبت: رطوبت از منابع مختلف مانند ادرار، عرق و مدفوع می‌تواند با باقی ماندن بر روی پوست و خیس نگه داشتن آن به طور مداوم، زخم فشاری را تسهیل کند.
2. برش: زخم فشاری ناشی از برش به وجود می‌آید زمانی که نیروی کششی مانند تخت به بالا و بدن به پایین کشیده می‌شود که این موقعیت می‌تواند باعث آسیب پوست شود.
3. فشار: زمانی که بیمار به مدت طولانی در یک وضعیت ثابت قرار می‌گیرد، فشار بر روی پوست افزایش می‌یابد که می‌تواند منجر به زخم فشاری شود.

زخم بستر پس از چند روز شکل می‌گیرد؟

افرادی که توانایی تغییر موقعیت بدنی خود را از دست داده‌اند یا بیشتر وقت خود را در تخت یا صندلی سپری می‌کنند، بیشتر دچار زخم بستر می‌شوند. این افراد شامل افراد مبتلا به فلج مغزی-نخاعی، سالمندان، بیماری‌های مزمن یا افرادی که از ضعف عضلانی رنج می‌برند، می‌باشند. زخم بستر می‌تواند به سرعت گسترش یابد و اگرچه بسیاری از آن‌ها با درمان بهبود می‌یابند، اما بعضی از موارد هرگز به طور کامل درمان نمی‌شوند.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله راش پوستی چیست؟ هر آنچه باید از این بیماری پوستی بدانید را نیز مطالعه نمایید.

کدام اعضای بدن در معرض ابتلا به زخم بستر هستند؟

مناطق خاصی از بدن به دلیل موقعیت و عملکرد خود، به طور بیشتر مستعد ابتلا به زخم بستر هستند. این نواحی شامل:

1. ساکروم و دنبالچه: این نواحی در پایه ستون فقرات قرار دارند و اغلب برای مدت طولانی با سطوح مانند تخت یا صندلی در تماس هستند.
2. شانه‌ها: به خصوص در افرادی که به طور دائمی روی تخت یا ویلچر قرار دارند، شانه‌ها به شدت مستعد زخم فشاری هستند.
3. مفصل بین لگن و استخوان ران: استخوان‌های لگن بیرون زده و اغلب با سطوح مانند تخت یا صندلی در تماس هستند و بیشتر در معرض خطر زخم بستر هستند.
4. آرنج: مفاصل آرنج ممکن است به طور مداوم با سطوحی مانند صندلی یا تخت در تماس باشند و به همین دلیل مستعد ابتلا به زخم بستر شوند.
5. پاشنه پا: استخوان‌های پاشنه به طور معمول به شدت در برابر زخم بستر آسیب پذیر هستند، به خصوص در افرادی که مدت طولانی را در رختخواب می‌گذرانند یا قادر به حرکت دادن پاهای خود نیستند.

علائم عفونی شدن زخم بستر

به طور معمول زخم بستر با علائم و نشانه‌های خاصی همراه است که شناخت آن‌ها برای تشخیص زودهنگام و درمان به موقع زخم حائز اهمیت است. مهم‌ترین علائم و نشانه‌های زخم بستر عبارتند از:

1. بوی ناخوشایند زخم
2. مشکل در  بهبود زخم‌های سطحی
3. ترشحات چرکی یا خون‌آلود از زخم
4. تورم و التهاب در بافت‌های زیرین پوست
5. تحلیل بافت و عمق یافتن زخم در طول زمان
6. نکروزه شدن بافت و تیره شدن رنگ پوست
7. عفونت‌های قارچی یا باکتریایی ثانویه در زخم
8. خشکی، خارش و ترک خوردگی پوست اطراف زخم
9. درد و حساسیت در هنگام لمس کردن ناحیه آسیب‌دیده
10. قرمزی، تیرگی و زخم‌های سطحی پوست در نواحی در معرض فشار مداوم مانند برجستگی‌های استخوانی

هرگاه علائم فوق در فرد بستری مشاهده شد، باید هرچه سریع‌تر اقدامات لازم برای تشخیص و درمان زخم انجام شود تا از عوارض بعدی آن جلوگیری به عمل آید. مشاوره با پزشک توصیه می‌گردد.

درمان قطعی زخم بستر

در مواردی که زخم بستر اندازه و عمق زیادی داشته و به درمان‌های معمولی پاسخ نمی‌دهد، ممکن است نیاز به جراحی باشد. روش‌های جراحی معمول شامل برداشتن بافت‌های مرده، بستن زخم، پیوند پوست، آزادسازی فشار و برداشتن بافت نکروزه می‌شود. این جراحی‌ها تنها تحت نظر متخصص و در صورت لزوم انجام می‌شوند و مراقبت‌های پس از عمل نیز اساسی برای التیام مناسب زخم محسوب می‌شود.

سخن پایانی

اغلب زخم بستر در نقاطی از بدن که فشار وزن بدن بیمار را تحمل می‌کند، مشاهده می‌شود. در بیماران بستری، این زخم‌ها به طور معمول در ستون مهره‌ها، لگن، قسمت تحتانی کمر، آرنج، شانه‌ها و سرین‌ها دیده می‌شود، در حالی که در بیمارانی که از ویلچر استفاده می‌کنند، ممکن است در پائین کمر، کفل و پاها دیده شود. این فشار موقتی، جریان خون به پوست را متوقف کرده و باعث مرگ سلول‌های پوستی می‌شود. با کاهش فشار، جریان خون به پوست بازیابی می‌یابد و علائم زخم بهبود می‌یابد. در ابتدا، زخم بستر ممکن است فقط به عنوان یک لکه قرمز پوستی ظاهر شود.