دلایل تنگی نفس در بارداری و روش‌های رفع آن

در طول دوران بارداری، بعد از انجام فعالیت‌های روزمره مانند صعود پله‌ها و سایر فعالیت‌های مشابه، ممکن است با مشکل تنگی نفس روبرو شوید. یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۵ نشان می‌دهد که حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از بانوان در دوران بارداری به تنگی نفس مبتلا می‌شوند. پزشکان اغلب این مسئله را به فشار رو به بالا که بچه درحال رشد بر روی ریه‌ها ایجاد می‌کند و باعث سختی در تنفس می‌شود، نسبت می‌دهند. البته، در بعضی موارد، لازم است به مراجعه فوری به پزشک مراجعه نمایید.

آیا تنگی تنفس در طول بارداری عادی است؟

تنگی نفس به ویژه در سه ماهه سوم و همچنین در دوران بارداری زودهنگام رایج است. تقریباً 75 درصد از زنانی که تا به کنون احساس تنگی نفس نکرده بودند، در دوران بارداری با این مشکل مواجه می‌شوند. در صورتی که تنگی نفس به خاطر خستگی جسمی مانند صعود پله‌ها باشد، کاملاً طبیعی و بی خطر است.

علت تنگی نفس در بارداری

تنگی نفس در دوران بارداری یکی از علائم رایج است. اما معمولاً پزشکان نمی‌توانند فقط یک علت واحد را برای آن مشخص کنند. به نظر می‌رسد تنگی نفس در دوران بارداری می‌تواند به دلایل مختلفی باشد، از جمله بزرگ شدن رحم و تغییرات در میزان فعالیت قلب. بعضی از زنان ممکن است خیلی زود در دوران بارداری تغییرات در تنفس خود را توجه کنند، در حالی که برخی دیگر در سه ماهه دوم و سوم بارداری این تغییرات را تجربه می‌کنند.

تنگی نفس در سه ماهه اول بارداری

در طول سه ماهه اول بارداری، دیافراگم که نواری عضلانی است و قلب و ریه‌ها را از شکم جدا می‌کند، ممکن است به اندازه 4 سانتی‌متر بالا بیاید. این تغییر در اندازه دیافراگم باعث می‌شود حرکت دیافراگم به ریه‌ها کمک کند تا هوا را به خوبی جذب کنند. بعضی از زنان ممکن است از تغییراتی که در عمق نفس کشیدنشان رخ می‌دهد آگاه نباشند، اما برخی دیگر ممکن است به این موضوع دقت کنند که نمی‌توانند نفس کامل و عمیق بکشند.

علاوه بر تغییرات دیافراگم، افزایش سطح هورمون پروژسترون در دوران بارداری می‌تواند باعث شود تا شما سریع‌تر نفس بکشید. پروژسترون نقش مهمی در رشد جنین دارد و همچنین یک ماده محرک تنفسی است که باعث تسریع تنفس می‌شود. این تسریع تنفس به طور مستقیم با تنگی نفس مرتبط نیست، اما ممکن است شما تغییراتی در الگوی تنفس خود مشاهده کنید.

تنگی نفس در سه ماهه دوم بارداری

در سه ماهه دوم بارداری، ممکن است تنگی نفس قابل توجه‌تر شود. رشد رحم در این دوره به علت فشار بیشتر بر ریه‌ها و محدودیت فضای تنفسی، می‌تواند باعث تنگی نفس و آنیمی شود. همچنین، تغییرات در عملکرد قلب نیز می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی شود.

با افزایش حجم خون در بدن در دوران بارداری، قلب باید سخت‌تر کار کند تا خون را به تمامی اعضا و جفت جنین برساند. این افزایش حجم کار قلب می‌تواند باعث تنگی نفس شود. علاوه بر این، تغییرات هورمونی نیز می‌تواند تأثیری در تنگی نفس داشته باشد.

باید به این نکته توجه داشته باشید که در صورتی که تنگی نفس شما به شدت افزایش یابد، ناگهانی باشد و با علائم دیگری همراه باشد، باید به پزشک خود مراجعه کنید، چرا که ممکن است نشانه یک مشکل جدی باشد.

تنگی نفس در سه ماهه سوم بارداری

در طول سه ماهه سوم بارداری، تنفس فرد باردار ممکن است به وفور یا با مشکل روبرو شود، به ویژه بسته به موقعیت سر جنین در حال رشد. قبل از شروع چرخش و جابه‌جایی بیشتر جنین به سمت لگن، ممکن است حس کنید که سر کودک زیر یکی از دنده‌های شماست و فشاری برروی دیافراگم ایجاد می‌کند، که عملاً باعث می‌شود نفس کشیدن برایتان دشوار شود. این نوع تنگی نفس به طور معمول بین هفته های 31 تا 34 بارداری رخ می‌دهد

آیا این امر بر نوزاد متولد نشده تاثیر خواهد گذاشت؟

زنان باردار میبایست شرایطی را برای راحتی خود فراهم کنند تا فضای حفره شکمی خود را افزایش داده و مشکلات تنفسی را کاهش دهند. هنگامی که شما دچار تنگی نفس می شوید، به آرامش بنشینید و در نهایت، نگرانی زیاد درباره تنگی نفس نداشته باشید: هم مادر و هم جنین به اندازه کافی اکسیژن دریافت خواهند کرد تا سالم بمانند.

چگونه می‌توان تنگی نفس در دوران بارداری را تسکین داد؟

• تمرین وضعیت قرارگیری مناسب بدن

وضعیت صحیح قرارگیری بدن موجب تسکین تنگی نفس می‌شود. در حالت نشسته قفسه‌ی سینه‌ی خود را بالا گرفته و شانه‌هایتان را عقب ببرید. این حالت فضای کافی برای باز شدن ریه‌ها را فراهم می‌کند.
در حالت خوابیده با استفاده از چند بالش بدن خود را بالا نگه دارید تا باز شدن فضای حفره شکمی باعث تسکین شما شود. به علاوه در صورتیکه به پهلو خوابیده‌اید از یک بالش اضافه برای بالا بردن سرتان استفاده کنید.

• وضعیت خود را تغییر دهید

در صورت قرار گرفتن در یک حالت برای مدت طولانی موجب احساس نفس تنگی می‌شود جهت تنفس راحت وضعیت خود را تغییر دهید.ممکن است بهتر باشد بایستید تا فشار بر روی دیافراگم کاهش یابد.

• آرامش خود را حفظ نمایید

وقتی به علائم بدن خود توجه می‌کنید و در هر زمان نیاز به احساس آرامش دارید، استراحت کنید. فعالیتی که در حال انجام آن هستید را متوقف کنید و چند نفس عمیق بکشید تا زمانی که احساس بهتری داشته باشید. پیشنهاد می‌دهیم حدود 20 دقیقه استراحت کنید و سپس به فعالیت خود ادامه دهید.

آیا لیزر موهای زائد در بارداری مضر است؟

• به اندازه کافی آب بنوشید

تنگی نفس ممکن است یکی از علائم رایج کمبود آب در بدن باشد. بهتر است که مقدار کافی آب بنوشید و از مصرف مواد نشاط‌آور مانند قهوه، چای، نوشابه و الکل خودداری کنید. این مواد می‌توانند اضافه وزن را ایجاد کرده و تنگی نفس را بدتر کنند.

• غذای سالم بخورید

هنگام برنامه‌ریزی برای باردار شدن، مناسب است وزن و تناسب اندام خود را حفظ کنید. مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند از تنگی نفس جلوگیری کند و باعث حفظ وزن مناسب و آسانی در تنفس شود.

• از انجام امور پرفشار اجتناب کنید

هیچ گاه اجسام سنگین را بلند نکنید. توصیه می‌شود برای مدتی از انجام کارهای پرفشار خودداری کنید.

سخن پایانی

بسیاری از زنان باردار به تنگی نفس مبتلا می‌شوند. برخی افراد این تنگی نفس را در سه ماهه اول بارداری تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر آن را در سه ماهه آخر تجربه می‌کنند. اما نگران نباشید، زیرا این وضعیت کاملاً طبیعی است و به شما و نوزادتان آسیبی نخواهند رساند.