گرفتگی عروق پا؛ علل، علائم و روش‌های درمان آن

گرفتگی عروق پا؛ علل، علائم و روش‌های درمان آن؛

گرفتگی عروق پا که به عنوان آترواسکلروز نیز شناخته می‌شود، یکی از بیماری‌های رایج است که ناشی از تجمع پلاک‌ها در درون رگ‌های خونی می‌باشد. این پلاک‌ها شامل مقادیر زیادی از چربی اضافی، پروتئین، کلسترول، کلسیم و پتاسیم هستند. با افزایش این مواد در دیواره‌های عروق، رگ‌ها تنگ‌تر می‌شوند و جریان خون به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این وضعیت باعث می‌شود که خون نتواند به‌طور مؤثر به اندام‌های پایین‌تر بدن برسد که می‌تواند منجر به درد و مشکلات جدی در پاها شود.

گرفتگی عروق پا چیست؟

گرفتگی عروق پا که به عنوان بیماری شریانی محیطی (PAD) نیز شناخته می‌شود، به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن عروق خونی که خون را به پاها و دیگر اندام‌ها منتقل می‌کنند، تنگ یا مسدود می‌شوند. این مشکل عمدتاً به دلیل آترواسکلروزیس، یعنی تجمع رسوبات چربی و کلسترول در دیواره‌های عروق، ایجاد می‌شود.

به طور معمول، علائم شامل گرفتگی، درد و یا احساس سنگینی در پاها به ویژه هنگام راه‌رفتن یا فعالیت بدنی است. این درد ممکن است با استراحت کاهش یابد. در مراحل پیشرفته‌تر، علائم ممکن است شامل زخم‌های غیرقابل درمان، تغییر رنگ پوست و کاهش توانایی حرکت باشد.

عوامل خطر شامل سیگار کشیدن، فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا است. درمان‌های این وضعیت می‌تواند شامل تغییرات در سبک زندگی (مانند ترک سیگار و افزایش فعالیت بدنی)، داروها برای کاهش درد و جلوگیری از لخته شدن خون و در موارد شدیدتر، جراحی برای باز کردن یا تعویض عروق مسدود شده باشد. مدیریت مؤثر این بیماری می‌تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد و از عوارض جدی جلوگیری نماید.

علل گرفتگی عروق پا چیست؟

در اغلب موارد بیماری عروق محیطی ناشی از تصلب شرایین است، وضعیتی که در آن چربی‌ها (پلاک) روی دیواره‌های رگ‌ها جمع می‌شوند و باعث تنگ شدن آن‌ها می‌شود. این باریک شدن دیواره رگ‌ها مانع از عبور خون کافی می‌شود. در نتیجه، ماهیچه‌های پا در هنگام فعالیت‌هایی مانند ورزش یا پیاده‌روی، دچار کمبود خون و اکسیژن می‌شوند. در مراحل پیشرفته، حتی در حال استراحت، این مشکلات می‌توانند ادامه یابند. این اختلال عمدتاً در افراد بالای 50 سال بروز می‌کند و زنان نسبت به مردان بیشتر دچار آن می‌شوند. عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند عبارتند از:

1. دیابت
2. کلسترول بالا
3. فشار خون بالا
4. استعمال دخانیات
5. سابقه سکته‌های قلبی و مغزی
6. بیماری‌های کلیوی مانند نیاز به دیالیز
7. بیماری‌های قلبی مانند بیماری عروق کرونر

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله درد دست چپ از علت‌ تا درمان‌های موثر برای رفع آن را نیز مطالعه نمایید.

آشنایی علائم گرفتگی عروق پا

برخی افراد مبتلا به گرفتگی رگ‌های پا ممکن است بدون علائم یا با علائم خفیف مواجه شوند اما تنها عده‌ای ممکن است هنگام پیاده‌روی یا بالا رفتن از پله‌ها دچار درد در پا شوند. علائم ممکن شامل گرفتگی دردناک در نواحی باسن، ران یا عضلات ساق پا پس از فعالیت‌های فیزیکی، سردی در پایین ساق پا یا پا، بی‌حسی یا ضعف در پا، زخم‌های روی انگشتان پا که بهبود نمی‌یابند، ریزش مو یا رشد کند مو در پا، پوست براق روی پا، نداشتن نبض یا نبض ضعیف در پا، تغییر رنگ پاها، اختلال در نعوظ مردان و درد در بازوها هنگام انجام فعالیت‌های دستی است.

روش‌های درمانی گرفتگی عروق پا 

درمان گرفتگی عروق پا می‌تواند به روش‌های مختلفی بسته به تشخیص پزشک انجام شود:

• جراحی بای پس: در این روش، پزشک شریانی از یک ناحیه از بدن را به ناحیه‌ای دیگر پیوند می‌زند تا انسداد رفع شود و جریان خون بهبود یابد.
• دارو درمانی و درمان‌های ترومبولیک: داروهایی مانند آسپرین برای رقیق کردن خون، مسدودکننده‌های بتا برای کاهش فشار خون و مسدودکننده‌های کلسیم برای کاهش علائم درد قفسه سینه ممکن است تجویز شوند.

• آنژیوپلاستی عروق پا: پزشک با استفاده از آنژیوگرافی، لوله‌ای کوچک را به عروق خونی وارد می‌کند تا شریان‌ها باز شوند و انسداد برطرف گردد. بالونی در انتهای این لوله به باز شدن شریان‌ها و افزایش جریان خون کمک می‌کند.
• سایر روش‌های درمانی: به همراه درمان‌های پزشکی، اقداماتی مانند ترک سیگار و مواد مخدر، استفاده از جوراب‌های واریس، مصرف غذاهای سالم، کاهش استرس و ورزش منظم می‌توانند به بهبود گردش خون کمک کنند. در صورت ابتلا به دیابت، استفاده از کفش‌های مخصوص دیابتی نیز مفید است.

سخن پایانی

گرفتگی عروق پا می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کند که یکی از شایع‌ترین آن‌ها آترواسکلروزیس یا تصلب شرایین است. این بیماری باعث می‌شود که دیواره عروق سخت شده و به تدریج تنگ شود که در نهایت می‌تواند به انسداد کامل منجر شود. وقتی عروق به اندازه‌ای تنگ یا مسدود می‌شوند، علائم بیماری ظاهر می‌شود. حدود 10 درصد از بیماران در روند بیماری خود دچار لنگیدن می‌شوند و معمولاً درد در ناحیه‌ای پایین‌تر از محل انسداد عروق حس می‌شود. به عنوان مثال، اگر عروق شکمی دچار انسداد شوند، فرد درد را در ناحیه لگن احساس خواهد کرد.