فرق آبله مرغان و سرخک: علائم و تفاوت‌های کلیدی که باید بدانید

فرق آبله مرغان و سرخک: علائم و تفاوت‌های کلیدی که باید بدانید

آبله مرغان و سرخک دو بیماری ویروسی شایع در کودکان هستند که هرکدام علائم و ویژگی‌های خاص خود را دارند. هرچند این دو بیماری ممکن است در برخی از جنبه‌ها مشابه به نظر برسند، اما از نظر علت، علائم، و عوارض، تفاوت‌های مهمی دارند. آبله مرغان که به‌عنوان یک بیماری خفیف شناخته می‌شود، به طور معمول با بروز جوش‌های پوستی و خارش همراه است و به‌وسیله ویروس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود. در مقابل، سرخک یک بیماری جدی‌تر است که می‌تواند عوارض خطرناکی را به همراه داشته باشد و به‌وسیله ویروس سرخک ایجاد می‌شود. در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های کلیدی بین این دو بیماری خواهیم پرداخت تا والدین و مراقبان بتوانند با آگاهی بیشتری به مدیریت سلامت کودکان خود بپردازند.

سرخک چیست؟

سرخک یک عفونت ویروسی دوران کودکی است که به‌وسیله ویروس سرخک ایجاد می‌شود و می‌تواند عوارض جدی و حتی کشنده‌ای برای کودکان کوچک داشته باشد. این بیماری با علائمی مانند تب، سرفه و بروز جوش‌های قرمز مشخص می‌شود. اگرچه واکسن سرخک به‌عنوان یک ابزار مؤثر در پیشگیری از این بیماری شناخته شده و به‌طور گسترده‌ای در کشورهای توسعه‌یافته استفاده می‌شود، هنوز هم در برخی مناطق، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه، سرخک تهدیدی جدی باقی مانده است.

با افزایش میزان واکسیناسیون، مرگ و میر ناشی از سرخک در سطح جهانی کاهش یافته، اما هنوز سالانه بیش از ده هزار نفر، عمدتاً کودکان زیر پنج سال، به دلیل عوارض ناشی از این بیماری جان خود را از دست می‌دهند. این واقعیت نشان‌دهنده نیاز به آگاهی‌بخشی و تشویق به واکسیناسیون در جوامع مختلف است. والدین و مراقبان باید با آگاهی از علائم و اهمیت واکسیناسیون، از سلامت کودکان خود محافظت کنند و از شیوع این بیماری جلوگیری نمایند.

مهم‌ترین ‌علائم بیماری سرخک 

علائم سرخک در اغلب موارد 10 تا 12 روز پس از ورود ویروس به بدن ظاهر می‌شوند و این دوره نهفته می‌تواند به‌عنوان زمان حساس در روند بیماری محسوب شود. این علائم در هر دو گروه سنی کودکان و بزرگسالان مشابه هستند، اما در کودکان ممکن است با بی‌قراری و گریه‌های شدید همراه باشد که نشان‌دهنده ناراحتی و درد آن‌هاست. به‌طور کلی، این بیماری با مجموعه‌ای از علائم مشخص شناخته می‌شود که می‌تواند به سرعت پیشرفت کند و نیاز به توجه فوری داشته باشد.

از جمله علائم اولیه سرخک می‌توان به سرفه خشک اشاره کرد که به‌عنوان یکی از نشانه‌های اصلی بیماری شناخته می‌شود. تب بالا نیز معمولاً در مراحل ابتدایی بروز می‌کند و می‌تواند به شدت افزایش یابد. گلودرد و گوش درد از دیگر علائم شایع هستند که می‌توانند باعث ناراحتی و درد در کودک شوند. قرمزی و آبریزش چشم که به‌عنوان کنژکتیویت نیز شناخته می‌شود، یکی دیگر از علائم بارز سرخک است. به علاوه، آبریزش بینی و وجود لکه‌های سفید در داخل دهان که به نام “لکه‌های کوپلیک” معروف هستند، از نشانه‌های مشخص این بیماری به شمار می‌روند. شناسایی به‌موقع این علائم می‌تواند به والدین کمک کند تا اقدامات لازم را برای درمان و جلوگیری از عوارض جدی‌تر انجام دهند.

راهکارهای درمانی بیماری سرخک

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، درمان خاصی برای سرخک وجود ندارد و بهترین روش برای مقابله با این بیماری، پیشگیری از آن است. پیشگیری از سرخک شامل مجموعه‌ای از اقدامات است که می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند. از جمله این روش‌ها می‌توان به جداسازی افراد مبتلا از سایرین، واکسیناسیون به‌موقع و جلوگیری از عفونت‌های جدید اشاره کرد. واکسیناسیون یکی از مؤثرترین و حیاتی‌ترین راه‌ها برای جلوگیری از شیوع سرخک به شمار می‌آید. به‌طور معمول، اولین دوز واکسن سرخک برای کودکان در سنین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و دوز دوم آن در سنین 4 تا 6 سالگی تزریق می‌شود که این اقدام به‌طور قابل توجهی از ابتلا به این بیماری جلوگیری می‌کند.

در صورت ابتلا به سرخک، اقدامات درمانی خاصی وجود دارد که می‌تواند به بهبود وضعیت بیمار کمک کند. یکی از مهم‌ترین اقدامات، واکسیناسیون افراد مبتلا در عرض 72 ساعت پس از ظهور علائم بیماری است. این واکسیناسیون می‌تواند شدت علائم را به‌طور چشمگیری کاهش دهد و به روند بهبودی کمک کند. علاوه بر این، گلوبولین سرم ایمنی نیز در موارد خاصی مانند زنان باردار، کودکان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف کاربرد دارد. اگر این پروتئین ظرف شش روز پس از ابتلا به ویروس سرخک به فرد تزریق شود، می‌تواند علائم بیماری را خفیف‌تر کرده و در درمان آن مؤثر واقع شود. در نهایت، آگاهی از روش‌های پیشگیری و درمان سرخک می‌تواند به حفظ سلامت کودکان و جلوگیری از عوارض جدی ناشی از این بیماری کمک کند.

همچنین مقاله راش پوستی چیست؟ هر آنچه باید از این بیماری پوستی بدانید را نیز مطالعه نمایید.

آبله مرغان چیست؟

آبله مرغان یک بیماری ویروسی است که ناشی از عفونت با ویروس واریسلا زوستر (VZV) ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً در کودکان شایع است، اما می‌تواند هر فردی را تحت تأثیر قرار دهد. آبله مرغان با بروز بثورات پوستی مشخص می‌شود که ابتدا به شکل تاول‌های کوچک و خارش‌دار ظاهر می‌شوند. این تاول‌ها به‌تدریج بزرگ‌تر شده و در نهایت به جوش‌های پوستی تبدیل می‌شوند. معمولاً، اولین علائم بیماری از نواحی صورت، پشت و سینه شروع می‌شود و به‌تدریج به سایر نقاط بدن گسترش می‌یابد.

تعداد تاول‌ها در بدن ممکن است بین 250 تا 500 عدد متغیر باشد و این تعداد می‌تواند بسته به شدت عفونت و پاسخ سیستم ایمنی فرد متفاوت باشد. این بثورات در اغلب موارد با خارش شدید همراه هستند که می‌تواند برای بیمار بسیار آزاردهنده باشد. علاوه بر بثورات پوستی، آبله مرغان ممکن است با علائم دیگری نظیر خستگی، تب و دردهای عضلانی نیز همراه باشد. این علائم معمولاً چند روز قبل از ظهور بثورات پوستی آغاز می‌شوند و می‌توانند نشانه‌ای از عفونت ویروسی در حال پیشرفت باشند. با توجه به اینکه آبله مرغان یک بیماری مسری است، به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود؛ در نهایت آگاهی از علائم و روش‌های پیشگیری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

مهم‌ترین علائم آبله مرغان 

آبله مرغان ممکن است در مراحل اولیه ابتلا به ویروس هیچ نشانه‌ای بارز نداشته باشد و فرد تنها احساس خستگی، تب، سردرد و بی‌اشتهایی را تجربه کند. این علائم اولیه می‌توانند به‌عنوان نشانه‌های هشداردهنده بیماری در نظر گرفته شوند و معمولاً در پنج تا هفت روز اول پس از ورود ویروس به بدن ظاهر می‌شوند. در این دوره، فرد ممکن است به‌طور کلی احساس ناخوشی کند و فعالیت‌های روزمره‌اش تحت تأثیر قرار گیرد.

متخصصان به‌طور کلی بر این باورند که رایج‌ترین نشانه‌های آبله مرغان قبل از ظهور بثورات پوستی شامل چندین علامت مشخص است. یکی از این علائم، تب خفیف است که معمولاً در محدوده 37.8 تا 38.9 درجه سانتی‌گراد قرار دارد. سردرد نیز از دیگر علائم شایع در این مرحله است که می‌تواند به‌دلیل التهاب و واکنش سیستم ایمنی به عفونت ایجاد شود. کاهش اشتها و خستگی مفرط، که به‌دنبال احساس ناخوشی عمومی ایجاد می‌شود، نیز از نشانه‌های مهم این مرحله هستند. علاوه بر این، بی‌حوصلگی و بدخلقی می‌تواند به‌عنوان یک علامت رفتاری در کودکان و بزرگسالان مبتلا به آبله مرغان مشاهده شود. شناسایی به‌موقع این علائم می‌تواند به والدین و مراقبان کمک کند تا اقدامات لازم جهت مدیریت بیماری را انجام دهند و از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کنند.

راهکارهای درمانی آبله‌ مرغان

در اکثر موارد، درمان آبله مرغان به‌طور کلی پیچیدگی خاصی ندارد و می‌توان آن را با رعایت چند نکته ساده مدیریت کرد. یکی از مهم‌ترین اقداماتی که باید انجام شود، استراحت کافی است. استراحت به بدن این امکان را می‌دهد که با ویروس مبارزه کند و به بهبودی سریع‌تر کمک می‌کند. همچنین، نوشیدن مایعات فراوان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که هیدراته نگه‌داشتن بدن می‌تواند به کاهش علائم و تسریع روند بهبودی کمک کند.

در مواردی که علائم آبله مرغان شدیدتر باشد، پزشک ممکن است داروهای ضدویروسی تجویز کند. این داروها می‌توانند به کاهش شدت بیماری و تسریع در بهبودی کمک کنند. جهت کنترل تب، اغلب از داروهایی مانند استامینوفن استفاده می‌شود، که به کاهش دمای بدن و تسکین دردهای ناشی از بیماری کمک می‌کند. در کنار این درمان‌ها، توجه به بهداشت شخصی و جلوگیری از خارش تاول‌ها نیز بسیار مهم است، زیرا خراشیدن می‌تواند منجر به عفونت‌های ثانویه شود. به‌طور کلی، با رعایت این نکات و مشاوره با پزشک، می‌توان آبله مرغان را به‌طور مؤثری مدیریت کرد و به بهبودی سریع‌تر دست یافت.

مهم‌ترین تفاوت آبله مرغان و سرخک

یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های بین آبله مرغان و سرخک در عامل بروز این دو بیماری است. آبله مرغان ناشی از ویروس واریسلا زوستر (Varicella-Zoster) است، در حالی که سرخک به‌وسیله ویروس سرخک ایجاد می‌شود. هر دو بیماری به شدت مسری هستند و عدم واکسیناسیون می‌تواند احتمال ابتلا به آن‌ها را تا حدود 90 درصد افزایش دهد. به همین علت، واکسیناسیون به‌عنوان یک روش مؤثر برای پیشگیری از این بیماری‌ها بسیار حائز اهمیت است.

علائم این دو بیماری شامل راش‌های قرمز و بثورات پوستی است، اما شکل و نوع این بثورات با یکدیگر متفاوت است. در آبله مرغان، بثورات به‌صورت تاول‌های کوچک و خارش‌دار ظاهر می‌شوند که به تدریج بزرگ‌تر شده و ممکن است به جوش تبدیل شوند. در مقابل، در سرخک، بثورات معمولاً به‌صورت لکه‌های قرمز بزرگ‌تر و متصل به یکدیگر بروز می‌کنند که از صورت شروع شده و به سایر نقاط بدن گسترش می‌یابند.

این تفاوت‌ها در شکل ظاهری و نوع بثورات پوستی می‌تواند به پزشکان و والدین کمک کند تا به‌راحتی این دو بیماری را از یکدیگر تشخیص دهند. درک این تفاوت‌ها و آگاهی از علائم اولیه هر یک از این بیماری‌ها می‌تواند به شناسایی سریع‌تر و مدیریت مؤثرتر آن‌ها کمک کند.

سخن پایانی

در نتیجه، آبله مرغان و سرخک هر دو به عنوان بیماری‌های ویروسی مسری به‌طور قابل توجهی بر سلامت عمومی تأثیر می‌گذارند، اما تفاوت‌های مهمی در عامل بروز، علائم و نحوه درمان آن‌ها وجود دارد. آبله مرغان ناشی از ویروس واریسلا زوستر است و با بثورات پوستی خارش‌دار و تاول‌های کوچک مشخص می‌شود، در حالی که سرخک به‌وسیله ویروس سرخک ایجاد می‌شود و با بثورات بزرگ‌تر و متصل به هم که از صورت شروع می‌شود، شناخته می‌شود.

پیشگیری از هر دو بیماری از طریق واکسیناسیون بسیار مؤثر است و عدم واکسیناسیون می‌تواند خطر ابتلا را به‌طور چشمگیری افزایش دهد. شایان به ذکر است که آگاهی از علائم اولیه و تفاوت‌های بین این دو بیماری می‌تواند به شناسایی سریع‌تر و مدیریت بهتر آن‌ها کمک کند. در نهایت، توجه به بهداشت عمومی و رعایت برنامه‌های واکسیناسیون، نقش کلیدی در کاهش شیوع این بیماری‌ها و حفظ سلامت جامعه ایفا می‌کند. همچنین قرص زینک پلاس سوپرابیون را نیز ببینید.