قرص جم فیبروزیل چیست؟ همه چیز درباره نحوه مصرف و عوارض آن

قرص جم فیبروزیل چیست؟ همه چیز درباره نحوه مصرف و عوارض آن

جم‌‌ فیبروزیل Gemfibrozil دارویی است که به منظور درمان هایپرلیپیدمی و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی به‌ویژه در بیمارانی که به تغییرات رژیمی، ورزش و کاهش وزن پاسخ نداده‌اند و همچنین کسانی که سطوح HDL پایین و مقادیر بالای LDL و تری گلیسیرید دارند، استفاده می‌شود. این دارو به‌طور معمول در ترکیب با دیگر روش‌های درمانی جهت کنترل سطح چربی خون تجویز می‌گردد.

قرص جم فیبروزیل چیست؟

قرص جم فیبروزیل یکی از داروهایی است که جهت تنظیم چربی‌های خون مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دسته فیبرات‌ها تعلق دارد. این دارو به ویژه برای کاهش میزان تری‌گلیسیرید خون تجویز می‌شود و ممکن است به افزایش سطح کلسترول HDL یا همان کلسترول خوب نیز کمک بسزایی کند. 

مصرف این دارو برای افرادی توصیه می‌شود که علیرغم رعایت رژیم غذایی و انجام فعالیت‌های بدنی نتواسته‌اند چربی خون خود را کنترل کنند. چنین افرادی در راستای بالا بودن تری‌گلیسیرید ممکن است در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و پانکراتیت باشند. پزشک بر اساس وضعیت هر فرد، این دارو را در دوزهای مختلف 300، 450 یا 600 میلی‌گرم تجویز می‌نماید.

کاربرد و موارد مصرف قرص جم فیبروزیل

قرص جم فیبروزیل (Gemfibrozil) یک داروی کاهنده چربی‌های خون است که عمدتاً برای کاهش تری‌گلیسیرید و کلسترول بد (LDL) در بیماران مبتلا به اختلالات چربی خون تجویز می‌شود. این دارو به ویژه زمانی مفید است که تغییرات رژیم غذایی و فعالیت‌های ورزشی نتوانند به طور مؤثر چربی‌های خون را کنترل کنند. علاوه بر کاهش چربی‌های مضر، ممکن است به افزایش سطح کلسترول خوب (HDL) نیز کمک کند.

مصرف این دارو می‌تواند برای پیشگیری از مشکلات قلبی عروقی مانند حملات قلبی و سکته‌های مغزی مفید باشد. با این حال، استفاده از جم فیبروزیل باید تحت نظارت پزشک قرار گیرد، زیرا ممکن است عوارض جانبی از جمله مشکلات گوارشی یا آسیب به کبد ایجاد کند. از جمله کاربردهای اصلی این دارو می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• درمان اختلالات چربی خون
• افزایش سطح HDL یا کلسترول خوب
• پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی
• کاهش کلسترول LDL و تری‌گلیسیرید‌ها

مکانیسم عمل داروی جم فیبروزیل

این دارو منجر به کاهش میزان تری‌گلیسیرید موجود در لیپوپروتئین‌های با دانسیته بسیار کم (VLDL) در خون می‌شود. این تغییر در سطح پلاسمای خون، به کاهش میزان چربی‌های مضر که به عنوان عامل اصلی بیماری‌های قلبی عروقی شناخته می‌شوند، کمک می‌کند. از طرف دیگر، جم فیبروزیل سطح لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL)، که به عنوان "کلسترول خوب" شناخته می‌شود، را افزایش می‌دهد. 

این افزایش در HDL موجب بهبود وضعیت چربی خون و کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی می‌شود؛ چرا که HDL به پاکسازی چربی‌های اضافی از دیواره عروق کمک نموده و در نهایت سبب کاهش تشکیل پلاک‌های چربی و بهبود سلامت عروق می‌گردد.

در نهایت، مصرف این دارو می‌تواند به تعادل بهتر سطح چربی‌ها در بدن کمک کند که نه تنها منجر به بهبود وضعیت قلبی عروقی می‌شود، بلکه از بروز مشکلات مربوط به تجمع چربی‌ها در بدن جلوگیری می‌کند.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله آشنایی با انواع حمله قلبی و مهم‌ترین راهکارهای درمانی را نیز مطالعه نمایید.

نحوه مصرف قرص gemfibrozil

جم­فیبروزیل برای درمان اختلالات چربی خون، به‌ویژه در انواع IIb، IV و V هایپرلیپوپروتئنمیا و افزایش تریگلیسیرید، کاربرد دارد. این دارو معمولاً به صورت خوراکی و در دوز 600 میلی­گرم دوبار در روز، نیم ساعت قبل از صبحانه و شام تجویز می­شود. در بیمارانی که از رژیم غذایی تنها نتواسته­اند به نتایج مطلوب برسند یا در مواردی که به دلیل چربی خون بالا نوع IV و V در خطر ابتلا به پانکراتیت هستند، استفاده از جم­فیبروزیل توصیه می­شود. 

از سوی دیگر، این دارو می­تواند در کاهش خطر بیماری­های عروق کرونری در بیماران با نوع IIb، در صورتی که سابقه بیماری قلبی نداشته باشند و علائم بالینی هم از وجود آن خبر ندهد، مفید باشد. این دسته از بیماران در اغلب موارد به درمان­های دارویی و غیر دارویی دیگر پاسخ نداده و در شرایطی که HDL خونشان پایین و LDL و تری‌گلیسیریدشان بالا باشد، از جم­فیبروزیل بهره­مند می‌شوند.

بهترین زمان مصرف قرص جم فیبروزیل

سوالاتی که درباره زمان مصرف قرص جم فیبروزیل مطرح می‌شود، بسیار متداول است. بهترین زمان برای مصرف این دارو، نیم ساعت پیش از غذا است. به طور معمول، دوزهای 450 و 300 میلی‌گرمی این دارو به دو نوبت در روز تجویز می‌شوند که دوز اول باید نیم ساعت قبل از صبحانه و دوز دوم نیم ساعت قبل از شام مصرف گردد.

این زمان‌بندی به جذب بهتر دارو و اثرگذاری بیشتر آن در کاهش چربی‌های خون کمک می‌کند. علاوه بر این، ضروری است که کپسول جم فیبروزیل هر روز در ساعت‌های مشخصی مصرف شود تا سطح ثابت دارو در بدن حفظ گردد.

قرص جم فیبروزیل در چه مواردی منع مصرف دارد؟

مواردی که در آن‌ها مصرف قرص جم فیبروزیل توصیه نمی‌شود عبارتند از:

1. افرادی که به هر یک از ترکیبات موجود در این دارو حساسیت دارند، نباید از آن استفاده کنند. حساسیت به هر جزء از دارو می‌تواند موجب واکنش‌های آلرژیک شدید شود که خطراتی برای سلامت فرد به همراه دارد.
2. افرادی که سابقه بیماری کیسه صفرا دارند، باید از مصرف این دارو خودداری کنند. بیماری‌های صفراوی می‌توانند روند هضم و جذب دارو را مختل کنند و ممکن است باعث مشکلات گوارشی یا حتی عوارض جدی‌تری شوند.
3. کسانی که دچار اختلالات کبدی، به ویژه سیروز صفراوی اولیه هستند، باید از مصرف این دارو اجتناب کنند. در این حالت، کبد قادر به انجام عملکردهای طبیعی خود به درستی نیست و مصرف این دارو می‌تواند وضعیت بیماری را تشدید نماید.
4. افرادی که مشکلات شدید کلیوی دارند، نباید این دارو را مصرف کنند. کلیه‌ها نقش حیاتی در تصفیه مواد زائد از خون دارند و در صورت اختلال در عملکرد کلیه‌ها، دارو ممکن است در بدن تجمع یابد و اثرات جانبی خطرناکی ایجاد نماید.
5. به علاوه، مصرف همزمان با داروهای رپاگلیناید یا سیمواستاتین برای کسانی که از این داروها استفاده می‌کنند، توصیه نمی‌شود. این ترکیب دارویی می‌تواند خطرات جدی را به همراه داشته باشد و منجر به تداخلات دارویی خطرناکی گردد.

در مجموع، قبل از شروع مصرف این دارو، مشاوره با پزشک و بررسی تاریخچه پزشکی و وضعیت فعلی فرد ضروری است تا از هرگونه عارضه جانبی پیشگیری شود.

تداخلات دارویی احتمالی قرص جم فیبروزیل

• وارفارین 
• آتورواستاتین 
• فلوواستاتین 
• پیتاواستاتین 
• رزواستاتین 
• سیمواستاتین
• لوواستاتین 
• پاراواستاتین 
• رپاگلینید 
• دیکومارول 
• ایرینوتکان 
• لوپرامید
• سلکسیپاگ 
• سریواستاتین 
• بکساروتن 
• اردافیتینیب 
• پکسیدارتینیب 
• توکاتینیب 
• سیپونیمود 
• الاگولیکس 
• الوکسادولین 
• آنیسین­دیون

سخن پایانی

چربی خون بالا، به ویژه سطح بالای کلسترول LDL (کلسترول بد) و تری‌گلیسرید، خطر بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد. این شرایط می‌تواند موجب آسیب به دیواره رگ‌ها و ایجاد پلاک‌های چربی شود که در نهایت منجر به مشکلاتی چون سکته قلبی، سکته مغزی و بیماری‌های دیگر می‌شود. یکی از داروهایی که برای کاهش چربی خون استفاده می‌شود، قرص جم فیبروزیل است که بر کاهش تری‌گلیسرید تاثیر دارد و می‌تواند سطح HDL (کلسترول خوب) را افزایش دهد.

HDL به عنوان کلسترول خوب شناخته می‌شود؛ چرا که کمک می‌کند تا چربی‌های اضافی از دیواره رگ‌ها پاک‌سازی شده و به کبد منتقل شوند تا دفع شوند. مصرف منظم داروهایی مانند جم فیبروزیل، به کاهش خطرات چربی خون بالا و بهبود سلامت قلب و عروق کمک می‌کند. با این وجود، مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک انجام شود و تغییرات در سبک زندگی مانند رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم نیز بخش مهمی از مدیریت سلامت قلب به حساب می‌آید. همچنین کپسول فرو پلاس یوروویتال را نیز ببینید.