سرفه خشک و همه چیز درباره علل و روش‌های درمان آن

سرفه خشک و همه چیز درباره علل و روش‌های درمان آن

سرفه خشک یکی از شایع‌ترین علائم و نشانه‌ها در بسیاری از بیماری‌های تنفسی به شمار می‌رود که می‌تواند روزها یا حتی هفته‌ها نیز ادامه دار باشد. برخلاف سرفه‌های همراه با خلط، این نوع سرفه تولید مخاط نخواهد نمود و در اکثر موارد ناشی از التهاب، تحریک یا خشکی گلو می‌باشد. سرفه‌های خشک ممکن است در خواب شبانه اختلال ایجاد نمایند و در بلندمدت خستگی مفرط ، گلو درد و ناراحتی‌های روانی ایجاد خواهند کرد. در این مقاله از آقای دارو، به بررسی  علل اصلی بروز سرفه خشک، روش‌های پیشگیری و درمان‌های خانگی ساده اما نتیجه بخش می‌پردازیم که به‌راحتی قابل اجرا در خانه هستند.

سرفه خشک چیست؟

سرفه خشک یک نوع واکنش بدن به تحریک در مجاری تنفسی فوقانی یا تحتانی محسوب می‌شود. این نوع سرفه اغلب بدون ترشح یا مخاط بوده و اکثرا به ‌صورت سرفه‌های کوتاه، تیز و پشت سر هم پدیدار می‌شود. اغلب افرادی که سرفه خشک را تجربه می‌نمایند، احساس سوزش و خارش در گلو دارند و گاهی این سرفه‌ها به‌طور ناگهانی در شب شدت می‌گیرند.

کدام عواملی باعث ایجاد سرفه خشک می‌شوند؟

علل بروز سرفه خشک بسیار متنوع بوده و از ساده‌ترین عوامل محیطی تا مشکلات مزمن و جدی پزشکی را دربرمی‌گیرد. از مهم‌ترین دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• عفونت‌های ویروسی

 سرماخوردگی یا آنفلوآنزا ممکن است حتی پس از بهبودی عمومی، منجر به باقی‌ماندن سرفه خشک برای مدت چند هفته شوند.

• هوای خشک یا آلوده

خشکی هوا، به‌ویژه در فصل‌های پاییز و زمستان یا در فضاهایی با سیستم گرمایش مرکزی، مخاط گلو را خشک نموده و سبب تحریک و سرفه می‌شود. از سوی دیگر، آلودگی‌های شیمیایی یا گردوغبار نیز نقش بسیار پررنگی دارند.

• آلرژی‌ها

 افراد مبتلا به حساسیت فصلی یا آلرژی به موی حیوانات، گرده گیاهان یا قارچ‌ها بیشتر در معرض سرفه خشک قرار خواهند گرفت.

• رفلاکس معده

برگشت اسید معده به مری می‌تواند گلو را تحریک نموده و سرفه خشک مزمن ایجاد کند.

• داروهای خاص 

 مصرف برخی از داروهای کنترل فشار خون همچون مهارکننده‌های ACE از عوامل شناخته‌شده سرفه خشک مزمن به شمار می‌روند.

• آسم و تنگی نفس شبانه

 در برخی افراد مبتلا آسم، تنها علامت بیماری، سرفه خشک شبانه خواهد بود.

مهم‌ترین علائم همراه سرفه خشک

گاهی سرفه خشک با دیگر علائم جسمانی یا تنفسی همراه بوده که می‌توانند در تشخیص علت اصلی بروز آن تاثیرگذار باشند:

• خارش گلو و بینی
• خشونت در صدا
• خواب ناآرام شبانه
• احساس تنگی نفس یا خس‌خس
• احساس سوزش در قسمت پشت گلو
• گاهی درد قفسه سینه (به‌علت سرفه‌های مکرر)

چگونه می‌توان از بروز سرفه خشک جلوگیری کرد؟

پیشگیری نقش بسیار چشمگیری در کاهش احتمال ابتلا به سرفه خشک دارد، به‌ویژه برای کسانی که سابقه آلرژی یا حساسیت دارند:

• آبرسانی کافی

نوشیدن مداوم آب در روز، مخاط گلو را بسیار مرطوب نگه می‌دارد.

• مرطوب نگه داشتن هوا

 استفاده از دستگاه بخور سرد در اتاق خواب یا قرار دادن ظرف آب نزدیک منابع گرما، رطوبت هوا را بالا می‌برد.

• محافظت در برابر ویروس‌ها

استفاده از ماسک در مکا‌ن‌‌های پرتردد، شستشوی مرتب دست‌ها و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند از ابتلا به عفونت‌های ویروسی جلوگیری نماید.

• پرهیز از محرک‌ها

دوری از سیگار، استفاده از عطرهای تند، آلودگی هوا  و مواد شیمیایی خانگی ضروری است.

درمان‌های خانگی برای بهبود سرفه خشک

روش‌های خانگی بسیاری وجود دارد که از گذشته تا به امروز به منظور درمان سرفه خشک به کار گرفته شده‌اند. در ادامه به مؤثرترین آن‌ها می‌پردازیم:

• دمنوش زنجبیل

زنجبیل حاوی ترکیبات ضدالتهابی مانند جینجرول بوده که می‌تواند تحریکات گلو را کاهش دهد. تنها کافیست چند برش زنجبیل تازه را در یک لیوان آب بجوشانید، صاف کرده و با مقداری عسل شیرین نمایید.

• عسل طبیعی

از دیرباز تاکنون یکی از محبوب‌ترین و مؤثرترین درمان‌ها، مصرف عسل است. عسل خاصیت ضدالتهابی، ضدباکتریایی و نرم‌کننده گلو دارد. می‌توانید یک قاشق عسل خالص را به‌تنهایی میل نمودخ یا با آب گرم و همچنین چند قطره آب‌لیمو ترکیب کرده و بنوشید.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله معرفی 5 روش‌ موثر در درمان خانگی چرک گلو را نیز مطالعه نمایید.

• بخور گیاهی

استنشاق بخار گرم به باز شدن راه‌های تنفسی و تسکین گلو کمک می‌نماید. افزودن گیاهان معطر مانند اکالیپتوس یا آویشن اثر آن را افزایش می‌دهد. مراقب باشید در فاصله مناسب از بخار قرار بگیرید تا دچار سوختگی نشوید.

• شیر گرم با زردچوبه

زردچوبه از جمله گیاهان ضدالتهابی قوی محسوب می‌شو‌  و در طب سنتی هند بسیار پرکاربرد و پرمصرف است.  به منظور استفاده یک قاشق چای‌خوری زردچوبه را به شیر گرم اضافه نموده و شب‌ها پیش از رفتن به خواب بنوشید.

•  نعناع فلفلی

منتول موجود در نعناع خاصیت خنک‌کننده و ضدالتهابی دارد. دمنوش آن یا حتی مکیدن آب‌نبات نعناع می‌تواند کمک نماید.

• دمنوش آویشن

آویشن با دارا بودن خواص ضدویروسی و ضدسرفه‌ در بهبود بسیاری از مشکلات تنفسی کاربرد دارد.  یک قاشق غذاخوری آویشن خشک را در آب جوش دم کنید، صاف نموده و با عسل نوش جان کنید.

• دمنوش شیرین‌بیان

این گیاه با خاصیت ضدالتهابی و ضدسرفه، جهت تسکین سرفه‌های مزمن بسیار مفید خواهد بود.

نکته مهم: مصرف طولانی‌مدت شیرین‌بیان در افراد با فشار خون بالا میبایست محدود شود.

چه زمانی برای درمان سرفه خشک باید به پزشک مراجعه کرد؟

شایان به ذکر است که درمان‌های خانگی در اکثر مواقع کارساز و نتیجه بخش‌اند، اما در صورتی که یکی از موارد زیر وجود داشت، مراجعه به پزشک ضروری است:

•  با تب بالا یا کاهش وزن همراه باشد
• خون در بزاق یا سرفه مشاهده کردد
• سرفه بیش از سه هفته ادامه دار باشد
• تنگی نفس شدید یا خس‌خس مداوم وجود داشته باشد
• فرد داروی خاصی مصرف می‌کند که احتمال دارد عامل سرفه باشد

سخن پایانی

در نهایت، بروز سرفه خشک هرچند اغلب بی‌خطر محسوب می‌شود، اما در صورت تداوم یا شدت بیشتر می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات زمینه‌ای جدی‌تر و هشدار دهنده بشمار رود. درمان‌های خانگی معرفی‌شده در این مقاله از آقای دارو راهکارهایی ساده، در دسترس و کم‌هزینه هستند که می‌توانند به‌سرعت علائم را تا حد زیادی کاهش داده و بهبود ایجاد نمایند. در نهایت، با رعایت نکات پیشگیرانه و استفاده از مواد طبیعی همچون عسل، بخور، زنجبیل و دمنوش‌ها می‌توان از بروز و شدت یافتن سرفه خشک جلوگیری کرد. درنهایت، هوشیاری و توجه به علائم هشداردهنده، کلید حفظ سلامت تنفسی در هر فصل از سال است. همچنین کپسول ریلکس هرب را نیز ببینید.