صداهایی که از مفاصل شما میآیند به طور معمول هنگام حرکت و خم شدن بدن شما بوجود میآیند. این صداها در پزشکی به عنوان "کرپیتوس" یا صدای زانو شناخته میشوند. برخی از علل این صداها ممکن است حاکی از یک مشکل جدی باشند.
در زانوها، صدای کرپیتوس ممکن است به دلیل حرکت مایع درون زانوها شنیده شود. این مایع با حرکت زانو میجابجا شده و باعث تولید حبابهای کوچکی از گاز میشود که به صدا منجر میشوند. این صداها معمولاً دردناک نیستند و میتوانند به صورت گاه به گاه و بدون دلیل ظاهر شوند.
به علاوه، حرکت تاندون یا رباط از طریق استخوان نیز میتواند صداهای تق تق کردن ایجاد کند. این صداها نشاندهنده حرکت قطعههای مختلف درون مفصل است و ممکن است در صورت وجود مشکلی با تاندون یا رباط، شدیدتر و پرخطرتر باشند
در صورتی که زانوی شما تق تق میکند و صدایی ایجاد میشود، این میتواند نشاندهنده آسیب یا خرابی در غضروف باشد و ممکن است جدی باشد. غضروف وظیفه محافظت از اتصال استخوانها و کاهش فشار و اصطکاک در هنگام حرکت را دارد. غضروف همچنین انعطافپذیری مفاصل را فراهم میکند. اما وقتی که غضروف فرسوده میشود، قدرت محافظتی آن کاهش مییابد و ممکن است به اصطکاک بین استخوانها منجر شود.
چه چیزی موجب صدا دادن زانو میشود و آیا باید نگران باشم؟
این مسئله یک مشکل رایج است و ممکن است به دو صورت جزئی و بیاهمیت یا به عنوان نشانهای از مشکل جدی در زانوی شما رخ دهد که نیاز به مشاوره از یک تخصصی زانو متخصص دارد.
موارد زیر دلایل احتمالی صدا دان زانو است:
- تق تقهایی که میشنوید ممکن است به دلیل وجود حبابهای ریز هوا در داخل مایع مفصل باشد که با تغییر در فشار مفصل جمع میشوند. این حالت را به عنوان حفره سازی میشناسیم. به طور کلی، حفره چیزی نگرانکننده نیست، مشروط بر اینکه با سایر علائم نظیر تورم یا درد شدید همراه نباشد.
- یکی از علل احتمالی تق تق کردن و صدا دادن زانو، عبور رباطها و تاندونها از روی یک توده استخوانی است که در زمان بازگشت به مکان خود، صدا ایجاد میکند. همانند حفره سازی، این مسئله در صورتی که به تنهایی بدون علائم دیگر همراه باشد، به طور معمول یک مشکل جدی تلقی نمیشود.
- تق تق کردن و صدا دادن زانو ممکن است به دلیل گیر کردن بافت نرم یا وجود زخم در داخل زانو اتفاق بیفتد. در بسیاری از موارد، این صداها طبیعی هستند و به معنایی نیستند که شما به مشکلات دیگری (از جمله آرتروز) مبتلا خواهید شد.
- در صورتی که همزمان با صدا دادن و تق تق کردن دردی حس میکنید، این میتواند حاکی از پارگی مینیسک (پارگی غضروف داخلی زانو) باشد. درمان پارگی مینیسک معمولاً شامل استراحت، تسکین درد و فیزیوتراپی است. در موارد نادر، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
- در صورتی که با صدا دادن دردناک و مداوم روبرو هستید، این میتواند نشاندهنده آرتروز (ساییدگی غضروف مفصل) باشد که در آن غضروف صاف ساییده شده و استخوانها هنگام تماس با یکدیگر باعث اصطکاک میشوند.
- یکی دیگر از مشکلات رایج که منجر به صدا دادن زانو میشود، سندرم درد پاتلوفمورال است. در این سندرم، زبری و خشن بودن سطح زیرین کشکک (پاتلا) وجود دارد که به عنوان "زانوی دونده" نیز مشهور است. با این سندرم، اغلب ممکن است احساس تق تق کردن و صدا دادن بیش از حدی داشته باشید که میتوانید بشنوید.
روشهای تشخیص این عارضه
- اگر صدا دادن زانو با درد یا ایجاد مشکلات حرکتی همراه باشد، باید از خدمات پزشکی را برای تعیین آسیب دیدگی احتمالی و علت صدا دادن زانو کمک بگیرید. پزشک میتواند با بررسی وضعیت زانوی شما، علت صدا دادن آن را مشخص کرده و روش درمانی مناسب برای رفع مشکل را تجویز نماید.
- اگر صدا دادن زانو با درد یا ورم همراه نباشد، احتمالاً نیازی به نگرانی نیست. در بسیاری از موارد، صدا دادن زانو به دلیل آزاد شدن هوای اضافی در مفصل ایجاد میشود. این ممکن است نشانه تصحیح موقعیت مفصل در مقابل فشار اضافی باشد یا ممکن است به علت سایش در محل مفصل رخ دهد. این شرایط مشابه حس یا صدایی است که در هنگام ترکیدن مفاصل انگشتان یا دیگر مفاصل بدن ایجاد میشود.
- برای تعیین علت صدا دادن زانو، پزشک نیاز به دریافت سابقه مشکل بیمار و ممکن است سوالات خاصی درباره فعالیتهای اخیر بیمار پرسیده شود. اگر صدا دادن زانو به علت آسیب دیدگی رخ داده باشد، مهم است که این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت همراهی این شرایط با علائم دیگر مانند ورم و التهاب زانو، پزشک میتواند با توجه به علائم مشکل را تشخیص داده و روشهای مناسب درمانی را برای صدا دادن زانو تجویز کند. برای ارزیابی بیشتر، ممکن است پزشک از تصاویر رادیولوژی مانند ایکسری یا MRI مفصل زانو استفاده کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است نمونهای از مایع مفصل را بردارد و برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال کند. همچنین، پزشک ممکن است از بیمار درخواست آزمایش خون نماید.
درمان صدا دادن زانو
راهکارهای متعددی برای درمان صدا دادن خفیف و شدید زانو وجود دارد. در ادامه به برخی از این روشها خواهیم پرداخت:
- استراحت کافی
استراحت کافی به عنوان راهحلی شناخته شده است و میتواند برای افرادی که زانوهایشان زود صدا میدهند و تق تق میکنند، مفید باشد. همچنین، یوگا نیز به عنوان یک راهکار توصیه شده برای بهبود وضعیت است و با افرادی که این مشکل را دارند، خوب کار میکند. سعی کنید خود را آرام و ریلکس کنید تا تنش و فشار غیرضروری را کاهش دهید.
- درمان گرم و سرد
استفاده از کمپرس گرم یا بسته سرد در زانو، به ویژه اگر دردناک باشد، میتواند مفید باشد. این روش همچنین در صورت لزوم میتواند به کاهش التهاب مفصل کمک کند.
- تسکین درد
در موارد ضروری، استفاده از داروهای بدون نسخه برای تسکین درد یا کاهش تورم توصیه میشود. با این حال، اگر درد بدتر شود یا داروهای بدون نسخه کافی نباشند، پزشک ممکن است داروهای مسکن قویتری را تجویز کند.
- استفاده از زانوبند
برای کسانی که مشکل صدا دادن زانو دارند، توصیه میشود در زمان راه رفتن، دویدن و انجام فعالیتهای دیگر از زانوبند استفاده نمایند. بریسها نیز میتوانند در حین انجام ورزش، بهبودی از آسیب دیدگی، پیشگیری از آسیب دیدگی یا کاهش درد زانو و صدا دادن زانو کمک کنند. این بریسها با پشتیبانی از کشکک زانو و رباطهای اطراف زانو عمل میکنند.
- ارتتیکهای سفارشی
ارتوتیک های سفارشی یا کفیهای مخصوص کفش، طراحی شدهاند تا از پاهای شما حمایت کنند و به توزیع یکنواخت وزن کمک کنند. این کفیها برای کاهش درد زانو طراحی شدهاند و در عین حال به شما در فعالیتهای روزمره کمک میکنند.
- درمان فیزیوتراپی
فیزیوتراپی ارائه شده توسط یک فیزیوتراپیست میتواند برای کاهش صدا دادن زانو بسیار مفید باشد. این درمان ها به طور خاص برای هر بیمار به صورت شخصی سازی شده است. درمان های فیزیوتراپی برای کاهش صدا دادن زانو، شامل کششهایی است که مفاصل زانو را تقویت و بهبود میبخشد.
- جراحی
جراحی آرتروسکوپی به صورت مینیمال و با استفاده از ابزارهای کوچک انجام میشود. این جراحی از طریق برشهای کوچک انجام میشود تا به مفصل دسترسی پیدا کند. هدف از درمان، صاف کردن غضروف آسیبدیده است که منجر به کاهش صدا دادن زانو میشود. همچنین، در صورت لزوم، تعویض مفصل نیز ممکن است صورت بگیرد که در این مورد جراحی برای کاشت مفصل مصنوعی به جای مفصل آسیبدیده انجام میشود.
سخن پایانی
مفصل زانو یکی از بزرگترین و پیچیده ترین مفاصل در بدن انسان است. به دلیل این ویژگیها، مفصل زانو ممکن است با مشکلات و آسیبدیدگیهای خاصی روبرو شود. لازم است به یاد داشته باشید که صدا دادن و تق تق زانو در هنگام نشستن و بلند شدن به طور کاملاً عادی و طبیعی در نظر گرفته میشود.
(0) دیدگاه