مهم‌ترین علل اسهال خونی علائم و راه‌های درمان آن

مهم‌ترین علل اسهال خونی علائم و راه‌های درمان آن

اسهال خونی وضعیتی است که در آن خون همراه با مدفوع دفع می‌شود و می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مختلف در دستگاه گوارش باشد. این وضعیت ممکن است ناشی از عفونت‌ها، زخم‌ها، التهاب‌ها، جسم خارجی در دستگاه گوارش، عوارض دارویی یا حتی مسائل جدی‌تری مانند سرطان باشد. علاوه بر این، خون موجود در مدفوع می‌تواند نتیجه‌ی تورم یا ترشحات خونی از بخش‌های مختلف دستگاه گوارش، مانند روده بزرگ یا کوچک، زخم‌ها، هموروئید، بیماری‌های التهابی مانند التهاب روده یا سایر مشکلات ناشی از عفونت یا بیماری‌های دیگر باشد. در صورت مواجهه با این وضعیت، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کرده و وضعیت خود را بررسی نمایید.

اسهال خونی چیست؟

اسهال خونی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن خون به همراه مدفوع شل و آبکی دفع می‌شود. خون می‌تواند از هر نقطه‌ای از دستگاه گوارش به وجود آمده باشد. این وضعیت در اغلب موارد نشانه‌ای از خونریزی داخلی در اثر جراحت یا بیماری است. اسهال خونی می‌تواند در هر سنی و در هر جامعه‌ای رخ دهد و بسته به علت، ممکن است به صورت موقت یا به طور مزمن ادامه یابد، مانند اسهالی که به دلیل بیماری‌های التهابی روده ایجاد می‌شود. ضروری است که علت اسهال خونی به سرعت توسط پزشک بررسی شود.

علت ایجاد اسهال خونی چیست؟

انگل‌ها و باکتری‌های مسئول اسهال خونی به راحتی منتقل می‌شوند و از طریق مدفوع فرد مبتلا گسترش می‌یابند. انتقال این میکروب‌ها به طور معمول از طریق روش‌های زیر صورت می‌گیرد:

• تماس مستقیم با فرد یا محیط آلوده
• شنا کردن در آب‌هایی که به لحاظ بهداشتی مناسب نیستند
• مصرف آب آلوده، به ویژه آب‌هایی که از نهرها یا رودخانه‌ها برداشت شده‌اند
• تهیه غذا توسط فردی که بهداشت دست‌های خود را رعایت نمی‌کند و بهداشت عمومی پایین دارد

آیا اسهال خونی خطرناک است؟

اسهال خونی ممکن است به مشکلات جدی در دستگاه گوارش اشاره کند، اما شدت خطر بستگی به علت اصلی آن دارد. در صورتی که خون در مدفوع شما دیده می‌شود، توجه به نکات زیر مفید است:

• مقدار خون: اگر خون به مقدار کم و به صورت پراکنده باشد، ممکن است نگرانی خاصی نباشد.
• مدت و تکرار: اگر اسهال خونی ادامه‌دار بوده و تکرار شود، مشاوره با پزشک توصیه می‌شود.
• علائم اضافی: وجود علائم همراه مانند کاهش وزن غیرمعمول، درد شدید شکمی، تب یا تغییرات دیگر در سلامتی می‌تواند نشانه مشکلات جدی‌تری باشد.
• ضعف عمومی: در صورتی که اسهال خونی با ضعف عمومی همراه شده و وضعیت سلامت بدنی شما به طور ملموسی کاهش یافته باشد، ممکن است به مشکل جدی‌تری اشاره کند.

به طور کلی، اسهال خونی همیشه به معنای مشکلات حاد نیست، اما برای بررسی دقیق و درمان مناسب، مراجعه به پزشک ضروری است.

 علت ابتلا به اسهال خونی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک ممکن است جهت بررسی مشکل شما در مورد سوابق پزشکی و علائمی که دارید، سوالاتی بپرسد و معاینه بدنی انجام دهد. بسته به وضعیت شما، ممکن است یکی یا چند مورد از آزمایش‌های تشخیصی زیر را پیشنهاد کند:

• آنوسکوپی: در این روش، پزشک از یک لوله سفت برای بررسی کانال مقعد و انتهای رکتوم استفاده می‌کند.
• کشت نمونه مدفوع: این آزمایش به شناسایی میکروب‌هایی که ممکن است باعث عفونت و خونریزی شده‌اند، کمک می‌کند.
• کولونوسکوپی: با استفاده از این تکنیک، پزشک قادر است تمام بخش‌های روده بزرگ را به دقت بررسی کند.
• سیگموئیدوسکوپی: این روش به پزشک امکان می‌دهد تا رکتوم و انتهای روده بزرگ را معاینه کند.

با انجام این آزمایش‌ها، پزشک می‌تواند به تشخیص دقیق‌تری دست یابد و درمان مناسب را پیشنهاد کند.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله آشنایی با سندروم روده تحریک‌پذیر و موثرترین راهکارها برای مدیریت آن را نیز مطالعه نمایید.

اسهال خونی چگونه درمان می‌شود؟

جهت درمان قرمزی و اسهال، باید علت آن را بررسی کنید. به طور کلی، سیستم ایمنی سالم می‌تواند به طور طبیعی با روتاویروس یا عفونت E. coli مقابله کند و نیاز به داروهای خاص ندارد. علائم روتاویروس معمولاً چند روز طول می‌کشد و علائم عفونت E.coli باید در عرض یک هفته بهبود یابد. مهم است که در زمان اسهال، به خوبی هیدراته بمانید و آب و مایعات کافی بنوشید. داروهای بدون نسخه مانند لوپرامید ممکن است کمک کنند، اما بهتر است نخست با پزشک مشورت نمایید. در برخی موارد، پزشک ممکن است از تجویز داروهای ضد اسهال خودداری کند چون ممکن است در برابر E.coli مؤثر نباشند.

اسهال ناشی از روتاویروس یا E.coli می‌تواند منجر به کم‌آبی شدید شود که ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان و دریافت مایعات داخل وریدی داشته باشد. اگر اسهال خونی ناشی از شقاق مقعدی باشد، مصرف غذاهای با فیبر بالا مانند غلات کامل و سبزیجات و هیدراته ماندن با نوشیدن آب منظم می‌تواند مفید باشد. 

در صورت ادامه علائم، پزشک ممکن است استفاده از نیتروگلیسیرین موضعی یا کرم‌های بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین هیدروکلراید را تجویز کند. اگر پزشک نگران خونریزی گوارشی باشد، ممکن است سوالاتی از شما بپرسد و آزمایشاتی را تجویز کند.

سخن پایانی

اسهال یک مشکل شایع است که تقریباً همه افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که مواد غذایی هضم‌ شده و آب به سرعت از روده‌ها عبور کرده و باعث می‌شود مدفوع به جای حالت جامد، به صورت مایع دفع شود. در بسیاری از موارد، اسهال نگرانی زیادی ایجاد نمی‌کند؛ اما اگر مدفوع خون‌آلود باشد، مشاوره با پزشک ضروری است.