چه کسانی نباید آنتی هستامین مصرف کنند؟ | همه نکات مهم و کاربردی 2025

چه کسانی نباید آنتی هستامین مصرف کنند؟ 

موارد منع مصرف آنتی‌ هیستامین‌ها کدامند؟ چه کسانی نباید آنتی هستامین مصرف کنند؟ این سوالی است که بسیاری از افراد هنگام مواجهه با حساسیت‌ها، آلرژی‌ها یا برخی بیماری‌ها از خود می‌پرسند. آنتی هیستامین‌ها داروهایی هستند که برای کاهش واکنش‌های آلرژیک بدن به کار می‌روند، اما مصرف نادرست یا در شرایط خاص می‌تواند عوارض جدی برای مصرف کننده به همراه داشته باشد.

در این مقاله مجله علمی آقای دارو، شما را با نکات کلیدی درباره مصرف آنتی هیستامین‌ها، عوارض جانبی، تداخل‌های دارویی و مواردی که باید از مصرف آن‌ها اجتناب کنید آشنا خواهیم کرد.

آنتی هیستامین چیست ؟

بدن انسان در مواجهه با عوامل آلرژن از خود ماده‌ای به نام هسیتامین تشرح می‌کند. آنتی هیستامین‌ها دسته‌ای از داروها هستند که با مهار هورمون هیستامین در بدن، علائم آلرژی مانند خارش، تورم، عطسه و آبریزش بینی را کاهش می‌دهند. همچنین آنتی‌هستامین‌ها در ترکیبات برخی از دارها مثل مسکن‌ها، ضد احتقان‌ها، داروهای ضد سرفه و همچنین داروهای آنفلانزا و سرماخوردگی نیز بکار می‌روند.

این داروها به دو نسل اصلی تقسیم می‌شوند: آنتی هیستامین نسل اول که در اغلب موارد خواب‌آور بوده و آنتی هیستامین نسل دوم که عوارض خواب‌آوری کمتری دارد. قرص آنتی هیستامین به طور معمول به منظور درمان اگزما، حساسیت‌های فصلی، کهیر و برخی واکنش‌های آلرژیک استفاده می‌شود.

آنتی‌ هیستامین‌ها چه کاری در بدن انجام می‌دهند؟

در واقع، آنتی هستامین‌ها در بدن موجب کاهش ماده‌ای شیمیایی به نام هیستامین‌ می‌شوند. این ماده عملکردهای مختلفی در بدن دارد:

• کاهش التهاب
• محرک ترشح اسید معده
• کمک به انتقال پیام‌‌های سلولی
• تسهیل حرکت مایعات در رگ‌های خونی
• موثر در انقضابات عضلانی در روده و ریه

تفاوت آنتی هیستامین نسل اول و دوم
 

 چه کسانی نباید آنتی هستامین مصرف کنند؟

بر اساس گفته NIH، برخی از افراد نباید از آنتی‌هیستامین‌ها استفاده کنند؛ در صورتی که با هریک از مشکلات زیر روبرو هستید، قبل از استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها با یک متخصص مشورت کنید: مشکل در ادرار کردن (ناشی از بزرگ شدن غده پروستات)، گلوکوم (آب سیاه)، مشکلات تنفسی مانند آمفیزم، آسم یا برونشیت مزمن.

همچنین برخی دیگر از گروه‌ها نیز باید در مصرف این دارو با پزشک مشورت نمایند:

کودکان زیر دو سال

مصرف آنتی هیستامین در کودکان زیر دو سال توصیه نمی‌شود؛ چرا که عوارض جانبی جدی می‌تواند ایجاد نماید. به ویژه، برخی از انواع آنتی هیستامین‌ها ممکن است منجر به بروز خواب‌آلودگی شدید یا حتی مشکلات تنفسی شوند.

خانم‌های باردار و شیرده

مصرف آنتی هیستامین در دوران حساس بارداری و شیردهی می‌بایست تنها تحت نظر پزشک باشد؛ چرا که برخی داروها ممکن است بر رشد جنین یا شیرخوار اثرات منفی بگذارند.

افراد دارای مشکلات قلبی یا فشار خون بالا

مصرف آنتی هیستامین می‌تواند منجر به بالا رفتن فشار خون و تحریک قلب شود. افراد مبتلا به مشکلات قلبی باید با نظر پزشک مصرف کنند.

افراد با بیماری‌های کبدی یا کلیوی شدید

این بیماران باید دقت زیادی در مصرف آنتی هیستامین داشته باشند؛ چون دارو ممکن است در بدن آن‌ها تجمع یابد و عوارض جانبی شدید به همراه داشته باشد.

افراد حساس به ترکیبات دارویی آنتی هیستامین‌ها

برخی افراد ممکن است به داروهای خاص یا مواد تشکیل‌دهنده حساسیت داشته باشند که موجب بروز واکنش‌های آلرژیک یا عوارض ناخواسته شود. دلایل ضعف حس بویایی چیست؟

عوارض جانبی آنتی هیستامین‌ها

اگرچه آنتی هیستامین‌ها داروهای مفیدی برای کنترل آلرژی هستند، اما مصرف آن‌ها ممکن است عوارض جانبی داشته باشد، به ویژه در شرایطی که مصرف نادرست یا بدون نظر پزشک صورت گیرد. مهم‌ترین عوارض جانبی عبارتند از:

• افت فشارخون
• خواب آوری و خستگی
• سرگیجه و اختلال تمرکز
• خشکی دهان، چشم‌ها و گلو
• افزایش ضربان قلب در برخی موارد
• مشکلات گوارشی مانند تهوع و یبوست
• واکنش‌های آلرژیک شدید در موارد نادر

تداخل دارویی آنتی هیستامین‌ها

تداخل دارویی یکی از نکات بسیار مهم در مصرف آنتی هیستامین‌هاست. برخی داروها می‌توانند اثر آنتی هیستامین را افزایش یا کاهش دهند و حتی عوارض جانبی را تشدید نمایند:

• داروهای فشار خون و قلبی ممکن است تداخلات جدی ایجاد کنند.
• داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب ممکن است اثر خواب آوری را تشدید نمایند.
• مصرف همزمان آنتی هیستامین با الکل موجب افزایش میزان خواب آلودگی و کاهش تمرکز می‌شود که خطرناک است.
• داروهای آرام‌بخش و خواب‌آور ترکیبی با آنتی هیستامین‌ها می‌توانند عوارض بیشتری داشته باشند.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله روش‌های قطع سریع آبریزش بینی را نیز مطالعه نمایید.

میزان خواب آوری آنتی هیستامین

یکی از مهم‌ترین اثرات جانبی ناشی از مصرف آنتی هیستامین‌های نسل اول، خواب آوری اسن داروها بوده که می‌تواند در فعالیت‌های روزانه اختلال ایجاد نماید. در این راستا، رانندگی یا کار با دستگاه‌های حساس در زمان مصرف این داروها خطرناک است. آنتی هیستامین‌های نسل دوم خواب آوری کمتری داشته و انتخاب بهتری برای استفاده روزمره هستند.

آیا جایگزینی برای آنتی‌هیستامین‌ها وجود دارد؟

البته جایگزین‌هایی برای این داروها وجود اما پزشک شما می‌بایست براساس شرایط موجود، دارویی را جایگزین آنتی هستامین نماید. 

به عنوان مثال، اگر ورم ملتحمه آلرژیک دارید، ممکن است قطره کروموگلیکات سدیم به جای یا در کنار قطره‌های چشمی آنتی‌هیستامین تجویز شود.

در صورتی که به رینیت آلرژیک مبتلا هستید، ممکن است پزشک شما مصرف اسپری بینی استروئیدی به جای یا همراه با آنتی‌هیستامین‌ها تجویز نماید.

سخن پایانی

در نهایت، پاسخ به سوال چه کسانی نباید آنتی هیستامین مصرف کنند بسیار حائز اهمیت است. به ویژه زنان باردار، کودکان زیر دو سال و افرادی که دارای مشکلات قلبی، کبدی یا کلیوی هستند، می‌بایست پیش از استفاده از این داروها با پزشک مشورت نمایند.

آنتی‌هیستامین‌ها ابزارهای مؤثری برای کنترل آلرژی‌ها به شمار می‌آیند، اما مصرف آن‌ها بدون در نظر گرفتن محدودیت‌ها، تداخلات دارویی و عوارض جانبی ممکن است عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد. در نهایت، ضروری است که همواره با پزشک یا داروساز در خصوص نوع دارو، دوز و شرایط مصرف آنتی‌هیستامین‌ها مشورت نمایید تا بهترین و امن‌ترین نتیجه حاصل گردد. همچنین قرص آلیوم اس را نیز ببینید.