شربت سودوافدرین؛ قبل از مصرف این نکات را بدانید

شربت سودوافدرین؛ قبل از مصرف این نکات را بدانید

شربت سودوافدرين (Pseudoephedrine) یک داروی ضداحتقان است؛ یعنی برای کاهش گرفتگی بینی و سینوس‌ها تجویز می‌شود. سودوافدرین با تنگ نمودن رگ‌های متورم داخل مخاط بینی، جریان هوا را آزادتر می‌کند. که در نتیجه، فشار کمتر، تنفس راحت‌تر و کاهش حس سنگینی سر را مشاهده خواهید کرد.

برخلاف داروهایی که تنها ترشحات را خشک می‌کنند، شربت سودوافدرين به طور مستقیم روی رگ‌های متورم اثر می‌گذارد. در این راستا، در سرماخوردگی، آنفلوآنزا، آلرژی فصلی و سینوزیت، جزو انتخاب‌های رایج پزشکان محسوب می‌شود.

شربت سودوافدرين برای چه افرادی مناسب است؟

شربت سودوافدرين بیشتر برای این افراد تجویز یا توصیه می‌گردد:

• بیماران مبتلا به سینوزیت حاد در کنار درمان اصلی
• کسانی که به دلیل آلرژی فصلی دچار فشار سینوسی شده‌اند
• افرادی که گرفتگی شدید بینی دارند اما ترشحات شفاف یا کم است
• کودکانی که مصرف قرص برایشان سخت است (با دوز مناسب سن)

شایان به ذکر است که برای گرفتگی همراه با عفونت شدید یا تب بالا باشد، شربت سودوافدرين یک نقش کمکی داشته و درمان محسوب نمی‌شود.

سودوافدرين چه واکنشی در سیستم تنفسی ایجاد می‌کند؟

تصور کنید دیواره‌های داخلی بینی‌تان ورم کرده‌اند و فضای عبور هوا را تنگ کرده‌اند. این رویداد در زمان سرماخوردگی رخ می‌دهد. شربت سودوافدرين به‌عنوان یک ضد احتقان قوی در اینجا باید مصرف شود. این دارو خلط‌ آور نیست؛ بلکه به طور مستقیم بر روی گیرنده های آدرنرژیک در عضلات دیواره رگ‌های خونی بینی اثر می‌گذارد.

نتیجه این تاثیر، انقباض عروق متسع شده است. زمانی که رگ‌ها جمع می‌شوند، تورم بافت مخاطی کاهش می‌یابد و مجرای تنفسی باز می‌شود. این فرآیند موجب می‌شود ترشحات گیر افتاده در سینوس‌ها راحت‌تر تخلیه شوند. در این راستا، دقایقی پس از مصرف، احساس می‌کنید فشار از روی پیشانی و گونه‌هایتان برداشته شده است.

تاثیر سودوافدرين بر فشار خون و ضربان قلب

یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه داشت، اثر سیستمیک این دارو است. شربت سودوافدرين تنها بر روی بینی اثر نمی‌گذارد. از آنجایی که ساختار شیمیایی آن شباهت‌هایی به آدرنالین داشته، می‌تواند منجر به افزایش موقت فشار خون و بالا رفتن تعداد ضربان قلب شود. برای خرید شربت زوفا پلاس نیاک کلیک کنید.

این موضوع برای یک فرد سالم شاید فقط به صورت یک هیجان خفیف یا هوشیاری بیش‌از‌حد تجربه شود، اما برای افرادی که سابقه بیماری قلبی دارند، می‌تواند یک زنگ خطر جدی محسوب شود.

تفاوت عملکرد داروی سودوافدرين با داروهای آنتی‌هیستامین

بسیاری از افراد این دو دسته دارویی را باهم اشتباه می‌گیرند. آنتی‌هیستامین‌ها (مثل ستیریزین) جلوی واکنش‌های آلرژیک و آبریزش بینی را می‌گیرند و اغلب خواب‌آور هستند. در مقابل، شربت سودوافدرين خاصیت محرک دارد و خواب را از سر می‌پراند.

در صورتی که مشکل شما فقط گرفتگی و کیپ بودن بینی است، آنتی‌هیستامین به تنهایی تاثیر خاصی نداشته و نیاز به خاصیت منقبض‌کننده عروق سودوافدرین دارید. البته در بسیاری از داروهای سرماخوردگی، ترکیبی از هر دو وجود دارد تا هم آبریزش قطع شود و هم راه تنفس باز گردد.

چه زمانی نباید شربت سودوافدرين مصرف شود؟

با وجود فواید بسیار زیاد، شربت سودوافدرين برای همه توصیه نمی‌شود. مصرف آن در شرایط زیر نیاز به احتیاط یا منع دارد:

• پرکاری تیروئید
• فشار خون بالا
• بیماری‌های قلبی
• مصرف همزمان برخی داروهای ضدافسردگی

بسیاری از عوارض گزارش‌شده به‌دلیل مصرف خودسرانه بوده، نه فقط تاثیرگذاری خود دارو. برای خرید شربت بنفشه باریج کلیک کنید.

نحوه مصرف صحیح داروی سودوافدرين

مصرف بدون تجویز پزشک این دارو، به‌ویژه در فصل‌های سرد سال، یکی از دلایل شایع مراجعات اورژانسی گزارش شده است. میزان جذب این دارو در بدن بسیار بالاست و نیمه عمر آن حدود 9 تا 16 ساعت متغیر است. این یعنی اثر دارو مدت زیادی در بدن باقی می‌ماند.

خطرات مصرف سودوافدرين برای کودکان خردسال

سازمان‌های غذا و دارو هشدارهای سخت‌گیرانه‌ای درباره دادن این دارو به کودکان زیر 4 سال (و حتی زیر 2 سال در برخی کشورها) صادر کرده‌اند. بدن کودکان توانایی متابولیزه کردن سریع این ترکیبات را ندارد.

تجمع دارو در خون کودک می‌تواند سبب بروز بی‌قراری شدید، توهم، تشنج و در موارد نادر اختلالات ریتم قلبی شود. در صورتی که کودکتان دچار گرفتگی بینی است، استفاده از قطره‌های کلرید سدیم و بخور سرد، گزینه‌های بی‌خطرتری نسبت به شربت سودوافدرين محسوب می‌شوند.

شربت سودوافدرین با چه دارویی تداخل دارد؟

توصیه می‌کنیم، این بخش را با دقت بیشتری بخوانید. در صورتی که از داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAOIs) که جهت درمان افسردگی تجویز می‌شوند استفاده می‌کنید، مصرف سودوافدرین می‌تواند موجب بحران فشار خون کشنده شود.

فاصله بین قطع آن داروها و شروع سودوافدرین باید حداقل 14 روز باشد. به علاوه، مصرف همزمان این شربت با قرص‌های لاغری، داروهای محرک یا سایر داروهای ضد احتقان، ریسک حملات قلبی و عصبی را دوچندان می‌کند.

عوارض سودوافدرين را بشناسید

همواره در آقای دارو گفته‌ایم که هر دارویی در کنار فواید درمانی ممکن است در برخی افراد عوارضی به همراه داشته باشد. دانستن این علائم به شما کمک می‌کند تا در صورت بروز، نترسید و یا سریعا اقدام کنید.

• اختلال خواب

شایع‌ترین شکایت مصرف‌کنندگان، بی‌خوابی است. به همین دلیل توصیه می‌شود آخرین دوز دارو را چند ساعت قبل از زمان خواب مصرف کنید.

• عصبی بودن و لرزش

احساس لرزش خفیف در دست‌ها یا اضطراب بی‌دلیل.

• خشکی دهان و بینی

گاهی انقباض عروق منجر به خشکی بیش از حد مخاط می‌شود که خود می‌تواند باعث خون‌دماغ شود.

• احتباس ادرار

به‌ویژه در مردانی که مشکل پروستات دارند، این دارو می‌تواند دفع ادرار را دشوار کند.

در صورتی که پس از مصرف دچار سرگیجه شدید، درد قفسه سینه یا ضربان قلب نامنظم شدید، مصرف را بلافاصله قطع نموده و به پزشک مراجعه کنید.

این مقاله را از دست ندهید: سرفه خشک و همه چیز درباره علل و روش‌های درمان آن

مصرف سودوافدرين برای چه افرادی ممنوع است؟

مصرف این شربت با برخی شرایط پزشکی سر سازگاری ندارند. در صورتی که در گروه‌های زیر هستید، باید این دارو دوری کنند:

• افراد با فشار خون بسیار بالا
• افراد مبتلا به گلوکوم (آب سیاه چشم)
• بیماران دارای پرکاری تیروئید کنترل نشده
• بانوان باردار (به‌ویژه در سه ماهه اول) و مادران شیرده (دارو وارد شیر می‌شود و نوزاد را بی‌قرار می‌کند)

سخن پایانی

در نهایت، در صورتی که شربت سودوافدرين با اطلاعات قبلی و درست مصرف شود، یکی از بهترین گزینه‌ها برای رهایی از گرفتگی آزاردهنده بینی و فشار سینوس‌هاست. شربت سودوافدرين همه مشکلات تنفسی را حل نمی‌کند، اما در جایی که کاربرد دارد، به بهترین نحو ممکن تاثیر خود را می‌گذارد. اگر بدانید چه زمانی سراغ شربت سودوافدرين بروید و چه زمانی نه، هم نتیجه بهتری می‌گیرید و عوارضی شما را با تهدید نخواهد کرد.

سوالات متداول

آیا می‌توان برای رفع گرفتگی بینی نوزاد از این شربت استفاده کرد؟

خیر، به هیچ وجه. استفاده از شربت سودوافدرين برای نوزادان و کودکان زیر 4 سال می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری مثل تشنج داشته باشد.

چقدر طول می‌کشد تا شربت اثر کند؟

اغلب بین 15 تا 30 دقیقه پس از مصرف، اثرات باز شدن راه تنفس احساس می‌شود و تا حدود 4 ساعت باقی می‌ماند.

آیا این شربت تست اعتیاد را مثبت می‌کند؟

بله، ساختار سودوافدرین شبیه به آمفتامین‌هاست و ممکن است در برخی تست‌های حساس عدم اعتیاد، نتیجه مثبت کاذب ایجاد نماید.

منبع: wikipedia