جایگزین لبنیات برای کودکان | بهترین انتخاب‌ها برای کودکانی که شیر نمی‌خورند

جایگزین لبنیات برای کودکان

جایگزین‌ لبنیات برای کودکان چیست و چرا باید به دنبال آن‌ها باشیم؟ بسیاری از والدین با مسائلی همچون حساسیت به لاکتوز، آلرژی به پروتئین شیر گاو، یا حتی انتخاب رژیم‌های گیاهخواری برای فرزندانشان روبه‌رو هستند. این مشکلات و چالش‌ها موجب می‌شود والدین به دنبال گزینه‌های دیگری باشند که بتوانند نیازهای تغذیه‌ای کودکشان را به بهترین شکل تامین نمایند.

در این مقاله از مجله آقای دارو، به معرفی جایگزین‌های متنوع لبنیات برای کودکان می‌پردازیم، مزایا و ویژگی‌های هر کدام را بررسی می‌کنیم و نکات کاربردی را برای انتخاب مناسب‌ترین گزینه با شما در میان می‌گذاریم تا بتوانید تصمیمی آگاهانه برای سلامتی و رشد فرزندتان بگیرید.
 

چرا باید جایگزینی برای لبنیات کودک پیدا کنیم؟

در برخی شرایط کودک قادر به مصرف لبنیات نبوده؛ در این صورت با جایگزین کردن برخی از مواد می‌توان به کودک کمک نمود:

• مشکلات گوارشی یا بیماری‌های خاص: برخی از کودکان‌ در راستای شرایط ویژه دستگاه گوارش یا بیماری‌های خاص نیازمند رژیم غذایی متفاوتی هستند.
• عدم تحمل لاکتوز: نزدیک به 65 درصد از مردم دنیا پس از دوران نوزادی توانایی تجزیه و هضم لاکتوز را از دست می‌دهند.
• آلرژی به پروتئین شیر گاو: واکنش‌های آلرژیک که ممکن است شامل علائمی مثل مشکلات پوستی، تنفسی یا گوارشی باشد.
• رژیم‌های گیاهخواری یا وگان: خانواده‌هایی که تصمیم می‌گیرند فرزندان خود را بدون مصرف محصولات لبنی بزرگ کنند.

خصوصیات یک جایگزین مناسب لبنیات برای کودک

این مواد باید دارای ویژگی‌هایی باشند که در ادامه به آن‌ خواهیم پرداخت:

• غنی از ویتامین D برای بهبود فرآیند جذب کلسیم
• عاری از مواد آلرژی‌زا (در صورت وجود حساسیت)
• طعم دلپذیر و موردپسند کودکان برای پذیرش راحت‌تر
• حاوی مقدار کافی کلسیم جهت تقویت و رشد استخوان‌ها
• دارای پروتئین کافی به منظور حمایت از رشد عضلات و ترمیم بافت‌ها

بهترین گزینه‌های جایگزین لبنیات برای کودکان

شیرهای گیاهی؛ بهترین جایگزین لبنیات برای کودکان

شیر نارگیل: طعمی بسیار شیرین و خوشایند دارد، اما مقدار پروتئین آن پایین است؛ توصیه می‌شود همراه با منابع دیگر پروتئین مصرف شود.

• شیر سویا: دارای پروتئین بالا، غنی‌شده با کلسیم و ویتامین دی، یکی از مناسب‌ترین انتخاب‌ها به جای شیر گاو.
• شیر بادام: این نوع شیر بسیار کم‌کالری بوده و منبع خوبی از ویتامین E و کلسیم محسوب می‌شود (در صورت غنی‌شده بودن). خواص شیر بادام؛ بهترین جایگزین شیر
• شیر جو دوسر: سرشار از فیبر و برخی ویتامین‌ها، بافتی کاملا خامه‌ای و طعمی ملایم دارد.

پنیرهای گیاهی

پنیرهای بدون لبنیات، در اغلب موارد از سویا یا بادام تهیه می‌شوند و می‌توانند جایگزین پنیر معمولی باشند. توجه به میزان پروتئین و کلسیم موجود در این پنیرها ضروری خواهد بود.

ماست‌های گیاهی

ماست‌هایی که بر پایه شیر بادام یا سویا تهیه شده‌اند و حاوی پروبیوتیک هستند، برای سلامت دستگاه گوارش کودکان بسیار مفیدند. این نوع ماست‌ها در طعم‌های متنوع و جذاب برای کودکان در دسترس هستند.

توفو (پنیر سویا)

توفو منبعی عالی و غنی از پروتئین و کلسیم است. به راحتی می‌توان آن را به انواع غذاها اضافه کرد و طعم ملایمی دارد.

بادام و سایر مغزها

بادام و سایر مغزها منبعی عالی برای چربی‌های سالم، پروتئین، کلسیم و منیزیم هستند. به منظور جلوگیری از خطر خفگی، بهتر است به صورت خرد شده یا به شکل کره مصرف شوند.

حبوبات

حبوباتی نظیر عدس، لوبیا و نخود سرشار از پروتئین، فیبر و مواد معدنی ضروری برای کودک هستند.

غلات و آبمیوه‌های غنی‌شده

برخی غلات صبحانه و آبمیوه‌ها با کلسیم و ویتامین D تقویت شده‌اند و گزینه‌ای بسیار عالی برای تامین این مواد مغذی به شمار می‌روند.

تخم‌مرغ و ماهی

در صورتی که رژیم غذایی کودک اجازه دهد، تخم‌مرغ و ماهی می‌توانند منابع خوبی از ویتامین D و پروتئین باشند.

سبزیجات برگ سبز تیره

سبزیجاتی مثل کلم بروکلی و اسفناج از منابع طبیعی کلسیم و ویتامین K هستند. این سبزیجات را می‌توان به صورت پوره یا در ترکیب غذاهای مختلف به کودک داده شده یا در غذاهای گنجانده شوند.

چگونه مصرف جایگزین‌ها را به عادت سالم کودک تبدیل کنیم؟

به منظور تبدیل مصرف جایگزین‌های لبنیات به یک عادت سالم در کودکان، می‌توانید با رویکردی تدریجی شروع نمایید. به این صورت که این مواد را کم‌کم و در مقادیر کوچک وارد رژیم غذایی کودک نموده و اجازه دهید ذائقه او به تدریج با طعم جدید سازگار شود.

بازی و آموزش نیز می‌تواند ابزار مؤثری باشد. با تعریف کردن داستان‌های سرگرم‌کننده یا طراحی بازی‌هایی درباره اهمیت تغذیه سالم، می‌توانید کودک را به مصرف این مواد علاقه‌مند نمایید. از طرف دیگر، همراهی والدین در این مسیر بسیار کمک کننده خواهد بود.

از سوی دیگر، تنوع و خلاقیت در تهیه غذا نقشی بسیار کلیدی دارد؛ می‌توانید از روش‌هایی مثل درست کردن اسموتی‌های میوه با شیرهای گیاهی یا استفاده از جایگزین‌ها در غذاهای مورد علاقه کودک بهره ببرید تا تجربه‌ای جذاب برای او ایجاد شود.

زمانی که والدین خود نیز از این جایگزین‌ها استفاده کنند، الگوی مثبتی برای کودکان ایجاد شده و آن‌ها را به پیروی از این عادت‌های سالم تشویق می‌کند.

تاثیر حذف لبنیات بر میکروبیوم روده کودک و جایگزین‌های پروبیوتیک

ماست و دوغ از منابع غنی پروبیوتیک‌های طبیعی هستند؛ میکروارگانیسم‌های مفیدی که به حفظ سلامت دستگاه گوارش، تقویت سیستم ایمنی، بهبود فرآیند هضم و حتی ایجاد تعادل در خلق‌وخو کمک می‌کنند. با حذف کردن لبنیات از رژیم غذایی کودک خود، ممکن است تعادل میکروبیوم روده به خطر بیفتد و نیاز به جایگزین‌هایی جهت تامین این باکتری‌های مفید وجود داشته باشد.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله معرفی 6 علت مهم سیاهی زیر چشم کودکان را نیز مطالعه نمایید.

به منظور حفظ تعادل میکروبی روده و تامین پروبیوتیک‌ها می‌توان از گزینه‌های زیر استفاده نمود:

• ماست‌های گیاهی غنی‌شده با پروبیوتیک، مثل ماست‌های ساخته‌شده از شیر سویا یا شیر نارگیل
• کفیر نارگیل که منبعی طبیعی و گیاهی از پروبیوتیک‌هاست.
• ترشی‌های تخمیری طبیعی که در صورت استفاده با احتیاط، می‌توانند برای کودکان بزرگ‌تر نیز مناسب باشند.
• مکمل‌های پروبیوتیکی مخصوص کودکان که تنها باید با توصیه و نظارت پزشک مصرف گردند.
• در نهایت، با گنجاندن این جایگزین‌ها در برنامه غذایی، می‌توان سلامت دستگاه گوارش کودک را حفظ و از اثرات مثبت پروبیوتیک‌ها بهره‌مند شد.

نکات مهم هنگام خرید جایگزین لبنیات

نکاتی که هنگام خرید جایگزین‌های لبنیات باید مدنظر داشته باشید:

• پرهیز از شکر اضافی: بهتر است شیرها و ماست‌های گیاهی بدون شکر افزوده یا با حداقل میزان شیرینی انتخاب شوند.
• مطالعه دقیق برچسب مواد غذایی: لازم است محصولاتی را انتخاب کنید که با کلسیم و ویتامین D غنی شده‌اند.
• انتخاب برندهای باکیفیت: از محصولات برندهای معتبر و شناخته‌شده استفاده نمایید تا از کیفیت و سلامت آن‌ها اطمینان داشته باشید.

سخن پایانی

انتخاب جایگزین‌ لبنیات برای کودکان، علاوه بر اینکه برای کودکانی با آلرژی یا عدم تحمل لاکتوز ضروری بوده، می‌تواند فرصتی جهت ترویج یک الگوی تغذیه‌ای سالم‌تر و متنوع‌تر در خانواده نیز به شمار رود. با داشتن اطلاعات و آگاهی از نیازهای تغذیه‌ای کودکان و دقت در انتخاب محصولات مناسب، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که تمامی مواد مغذی ضروری برای رشد و سلامت فرزندانتان تامین می‌شود. همچنین صفر تا صد ویتامین های مورد نیاز برای کودکان را نیز ببینید.

سوالات متداول

آیا شیرهای گیاهی از نظر کلسیم با شیر گاو قابل مقایسه هستند؟

شیرهای گیاهی که با کلسیم غنی شده‌اند، می‌توانند نیاز روزانه به این ماده معدنی را تأمین کنند. با این حال، همیشه توصیه می‌شود برچسب محصول را بررسی کنید تا از میزان کلسیم آن مطمئن شوید.

آیا کودکان وگان می‌توانند بدون مصرف لبنیات رشد سالمی داشته باشند؟

بله، در صورتی که رژیم غذایی آن‌ها متنوع و متعادل باشد و تمامی نیازهای تغذیه‌ای آن‌ها با دقت تأمین شود. مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه برای اطمینان از سلامت و رشد مناسب این کودکان بسیار ضروری است.