مهم‌ترین دلایل انجام ازمایش اسپرم

مهم‌ترین دلایل انجام ازمایش اسپرم؛ اسپرم، سلول‌های جنسی مردانه است که دارای شکلی ویژه و حامل مواد ژنتیکی (DNA) برای بارور کردن تخمک زن می‌باشد. تولید اسپرم یکی از فرآیندهای پیچیده و طولانی در بدن است که با تخصصی شدن سلول‌های جنسی اولیه در دوران جنینی آغاز می‌شود و سپس با اسپرم‌سازی و تمایز اسپرم در بیضه‌ها در دوران بلوغ ادامه می‌یابد. این سلول‌ها از طریق دستگاه تناسلی زن حرکت می‌کنند تا به تخمک رسیده و آن را بارور کنند. پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی به سفر اسپرم به سمت تخمک و بارور کردن آن کمک می‌کنند.

منظور‌از ازمایش اسپرم چیست؟

آنالیز مایع منی، یک آزمایش آزمایشگاهی است که با ارزیابی تحرک، تعداد، مورفولوژی و سایر جزئیات اسپرم، می‌تواند تشخیص باروری مردان را مشخص نماید یا در صورت وازکتومی، موفقیت عمل را تایید کند. برای دستیابی به نتایج دقیق، بهتر است دستورالعمل‌های آزمایش را به دقت رعایت کرده و نمونه‌ای مناسب ارائه دهید. در صورتی که نتایج غیرطبیعی به دست آمده باشد، ممکن است نیاز به آزمایشات بیشتر باشد و یک بار دیگر آزمایش تکرار شود تا نتایج تایید شود یا مراحل بعدی ارزیابی مشخص شود.

 آزمایش اسپرم به چه علت انجام می‌شود؟

آزمایش اسپرم به دو دلیل انجام می‌شود:

1. پس از انجام وازکتومی، به منظور ارزیابی میزان موفقیت جراحی.
2. به عنوان بخشی از بررسی ناباروری، زمانی که شریک جنسی مشکلی در باروری دارد.

عوامل موثر بر نتیجه آزمایش اسپرموگرام

ممکن است قادر به انجام آزمایش اسپرم نباشید یا نتایج آن دقیق نباشد، اگر یکی از شرایط زیر را دارید:

• سرد شدن نمونه مایع منی
• عدم انزال بیش از یک هفته
• استفاده از داروهای گیاهی با دوزهای بالا مانند اکیناسه
• مصرف زیاد قهوه، کافئین، نوشابه، الکل، دخانیات و مواد مخدر
• ناقص بودن نمونه مایع منی، به ویژه در صورت جمع‌آوری نمونه با روش‌هایی غیر از خودارضایی
• بودن در معرض مواد شیمیایی یا تشعشعات مانند آفت‌کش‌ها یا اسپرم‌کش‌ها و حرارت به صورت طولانی مدت
• استفاده از داروهای خاص مانند سایمتیدین، نیتروفورانتوئین، هورمون‌های تستوسترون یا استروژن، سولفاسالازین یا برخی داروهای شیمی درمانی

آمادگی‌های لازم برای انجام آزمایش مایع منی 

برای آماده‌سازی جهت آزمایش مایع منی و بدست آوردن نتایج دقیق، پزشک شما توصیه‌های زیر را دارد:

1. از 24 تا 72 ساعت قبل از آزمایش، از انزال خودداری کنید.
2. با پزشک خود درباره هر دارویی که مصرف می‌کنید، مشورت کنید.
3. طبق دستورالعمل ارائه دهنده خدمات بهداشتی، از مصرف داروهای هورمونی خودداری کنید.
4. طبق دستورالعمل ارائه دهنده خدمات بهداشتی، مصرف داروهای گیاهی مانند خارمریم و اکیناسه را متوقف کنید.
5. در دو تا پنج روز قبل از آزمایش، از مصرف الکل، کافئین و داروهای مخدر مانند کوکائین و ماریجوانا خودداری کنید.

این تدابیر کمک می‌کنند تا نمونه‌ای با بهترین کیفیت را برای آزمایش مایع منی به دست آورید.

نحوه تهیه نمونه مایع منی برای بررسی باروری 

روش ترجیحی برای ارائه نمونه، انجام خودارضایی است که به طور معمول در یک آزمایشگاه در یک اتاق خصوصی انجام می‌شود. در این روش، نمونه منی را در یک ظرف استریل و دهان گشاد قرار می‌دهند. در صورتی که با توجه به اعتقاد خود امکان خودارضایی را ندارید، همچنان گزینه‌های دیگری وجود دارد. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی ممکن است یک کاندوم به شما دهد تا در طول مقاربت از آن استفاده کنید.

همچنین پیشنهاد می‌شود مقاله آیا ویتامین‌ها و مکمل‌ها می‌توانند راهی برای بهبود عملکرد جنسی باشند؟ را نیز مطالعه نمایید.

نتایج طبیعی حاصل از آزمایش اسپرم 

بعد از جمع‌آوری نمونه منی، زمان لازم برای آماده‌سازی نتایج آزمایش ممکن است بین 24 ساعت تا یک هفته باشد، وابسته به آزمایشگاهی که انجام می‌شود. پزشک شما هنگام بررسی و تحلیل نتایج، عوامل مختلفی را در نظر می‌گیرد. تجزیه و تحلیل نمونه منی پس از وازکتومی برای بررسی وجود اسپرم استفاده می‌شود، اما تجزیه و تحلیل برای بررسی مسائل ناباروری بسیار جامع‌تر است و پزشک هر یک از نتایج زیر را در نظر می‌گیرد:

• سطح PH اسپرم

برای تشخیص طبیعی بودن نمونه اسپرم، سطح pH باید بین 7.2 تا 7.8 باشد. اگر سطح pH بالاتر از 8.0 باشد، ممکن است به علت وجود عفونت باشد. همچنین، اگر نتیجه کمتر از 7.0 باشد، این می‌تواند نشان دهنده آلودگی نمونه یا مسدود شدن مجاری انزال باشد.

• شکل اسپرم

در نتیجه طبیعی، بیش از 50 درصد اسپرم‌ها به شکل طبیعی خود باشند. اگر شخصی بیش از 50 درصد اسپرم‌های غیرعادی داشته باشد، ممکن است باروری او کاهش یابد. در آزمایش، ناهنجاری‌هایی مانند شکل نامناسب در سر، قسمت میانی، یا دم اسپرم شناسایی شده و گزارش می‌شود. همچنین، اسپرم‌هایی که نابالغ هستند، نمی‌توانند به طور موثر تخمک را بارور کنند.

• جنبش اسپرم

برای دستیابی به نتیجه‌ی طبیعی، بیش از 50 درصد اسپرم باید تا یک ساعت پس از انزال به طور طبیعی حرکت کنند. حرکت اسپرم بسیار حیاتی است؛ چرا که برای باروری موفق، اسپرم باید برای تخمک‌ها حرکت کند.

یک سیستم خودکار اسپرم‌ها را برای تحلیل حرکتشان ارزیابی می‌کند و آن‌ها را در مقیاس 0 تا 4 رتبه‌بندی می‌کند. امتیاز 0 نشان‌دهنده عدم حرکت اسپرم است، در حالی که امتیاز 3 یا 4 نشان‌دهنده حرکت خوب و طبیعی آن‌هاست.

• فرایند رقیق شدن مایع شدن

رقیق شدن مایع منی باید در بازه 15 تا 30 دقیقه انجام شود. در ابتدا، مایع منی غلیظ است، اما با رقیق شدن و تبدیل به یک قوام آبکی، به حرکت اسپرم کمک می‌کند. اگر مایع منی در طی 15 تا 30 دقیقه رقیق نشود، ممکن است باروری تحت تأثیر قرار گیرد.

• حجم مایع منی

برای دستیابی به نتیجه طبیعی، حجم مایع منی باید بیشتر از 2 میلی لیتر باشد. حجم کم مایع منی ممکن است نشان‌دهنده کمبود اسپرم برای بارور کردن تخمک باشد. همچنین، حجم اضافی مایع منی می‌تواند به معنای رقیق شدن مقدار اسپرم موجود باشد.

• ظاهر مایع منی

رنگ مایع منی باید سفید و مایل به خاکستری باشد. اگر منی شما دارای رنگ قرمز یا قهوه‌ای باشد، این موضوع ممکن است نشان‌دهنده وجود خون در مایع منی باشد. همچنین، رنگ زرد ممکن است نشان‌دهنده یرقان یا عوارض جانبی دارویی باشد.

• تعداد اسپرم

برای نتیجه طبیعی، تعداد اسپرم در تجزیه و تحلیل مایع منی باید بین 20 میلیون تا بیش از 200 میلیون باشد. این تعداد به عنوان تراکم اسپرم شناخته می‌شود. اگر تعداد اسپرم کمتر از حد معمول باشد، بارداری ممکن است سخت باشد.

سخن پایانی

تجزیه و تحلیل مایع منی از طریق آزمایش آسپرم یا آنالیز مایع منی انجام می‌شود. این آزمایش، به عنوان آزمایش شمارش اسپرم نیز شناخته می‌شود و به بررسی سلامت و زنده‌ماندن اسپرم در مردان می‌پردازد. مایع منی حاوی اسپرم است که در طول انزال مردان آزاد می‌شود.